Antik Cüce Galaksi Etrafında Tespit Edilen Geniş Karanlık Madde Halesi

0
SkyMapper Teleskobu'yla görüntülenen ultra sönük Tucana II cüce galaksisinin etrafı. Görüntü; Anirud Çiti/MIT

Samanyolu galaksisi, evrendeki ilk galaksilerin kalıntıları olduğu düşünülen çok sayıda cüce galaksiyle çevrili. Bu galaktik fosillerin en eskileri arasında, Dünya’dan yaklaşık 50 kiloparsek (veya 163.000 ışık yılı) uzaklıktaki ultra sönük cüce bir galaksi olan Tucana II bulunuyor.

Şimdiyse Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) çalışan astrofizikçiler, Tucana II’nin kenarında yıldızlar olduğunu tespit etmişler. Galaksinin merkezinden şaşırtıcı derecede uzak olan bu yıldızlar, yine de galaksinin ufak kütleçekim etkisine yakalanmış. Bu durum, Tucana II’nin geniş bir karanlık madde halesi taşıdığını gösteren ilk kanıt niteliğinde. Kütleçekimsel açıdan bağlı durumdaki maddelerden oluşan bu bölge, araştırmacıların hesaplarına göre daha önce tahmin edilenden üç ila beş kat daha büyük. Antik bir cüce galaksideki ücra yıldızlara yönelik yapılan bu keşif, evrendeki ilk galaksilerin daha önce düşünülenden daha geniş ve daha büyük olabileceğini de gösteriyor.

MIT’de yüksek lisans öğrencisi olan Anirud Çiti şöyle aktarıyor: “Tucana II, düşündüğümüzden çok daha büyük kütleye sahip. Böylelikle, çok uzakta bulunan o yıldızları kendine bağlıyor. Bu durum, muhtemelen diğer ilk galaksi kalıntılarının da bu türden geniş halelere sahip olduğunu akla getiriyor.”

Araştırmacılar Tucana II’nin eteklerindeki yıldızların, galaksinin merkezindeki yıldızlardan daha ilkel olduğunu da belirlemişler. Bu keşif, ultra sönük cüce bir galakside böylesi yıldızsal bir oransızlığı gösteren ilk kanıt.

Bu benzersiz özellikler, söz konusu antik galaksinin, iki bebek galaksi (biri diğerinden biraz daha ilkel) arasında meydana gelen evrendeki ilk birleşmelerden birinin ürünü olabileceğini akla getiriyor.

MIT’de yardımcı profesör olan Anna Frebel, “Galaktik yamyamlığın ilk imzasını görüyor olabiliriz” diyor. “Bir galaksi, biraz daha ufak ve daha ilkel olan komşularından birini yemiş ve daha sonra tüm yıldızlarını eteklerine saçmış olabilir.”

Jennifer Chu/Massachusetts Teknoloji Enstitüsü. Ç: O.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz