NASA’nın OSIRIS-REx uzay aracı 2020 yılında asteroit Bennu’nun yüzeyinden numune topladığında, bu etkileşim sırasında ölçülen kuvvetler; bilim insanlarına moloz yığını benzeri asteroitlerin yüzey altı yakınında yer alan ve yeterince anlaşılmayan fiziksel özellikleri doğrudan test etme imkanı sunmuştu. Şimdiyse Southwest Araştırma Enstitüsünün öncülük ettiği bir çalışmada, asteroidin yüzeyinin hemen altındaki katmanın özellikleri aktarılıyor. Araştırmaya göre bu katman, asteroidin genelinden iki kat fazla boş alan içeren zayıf bağlı kaya parçalarından oluşuyor.
Dört gün önce Science Advances bülteninde yayımlanan araştırma makalesinin baş yazarı olan ve SwRI’de çalışan Dr. Kevin Walsh, “Bennu gibi moloz yığını asteroitlerin düşük kütleçekimi, yüzey altının yakınındaki kısmı zayıflatıyor” diyor. “Bunu ise üst katmanları sıkıştırarak değil, parçacık yapışkanlığının etkisini en aza indirerek yapıyor. Vardığımız kanıya göre düşük yoğunluklu ve zayıf bağlı yüzey altı katmanı, Bennu’nun sadece temas noktasıyla sınırlı bulunmayan küresel bir özelliği olabilir.”
“Moloz yığını asteroit” tanımına uyan Bennu, çapı 520 metre olup kütleçekim yardımıyla bir arada duran küremsi bir kaya parçası ve enkaz birikintisinden oluşuyor. Ana asteroit kuşağından gelen daha büyük bir cisimle çarpıştıktan sonra oluştuğu düşünülüyor. Ağır biçimde kraterli yüzeyine dağılmış kayalar, çok daha büyük olan ana asteroidinden milyon veya milyarlarca yıl önce koptuğundan beri arbedeli zamanlar geçirdiğini akla getiriyor.
OSIRIS-REx (Köken, Tayf Yorumlama, Kaynak Belirleme ve Emniyetli Regolit Kâşifi) görevinin hedefi, Bennu’dan en az 60 gramlık yüzey maddesi toplayıp 2023 yılında Dünya’ya getirmek. Örnek toplama faaliyetleri, ilave bilgiler sağlıyor.
Walsh’e göre OSIRIS-REx görevinde çalışan araştırmacılar, şimdiye kadar Bennu’nun ısıl özellikleri ve kraterlerini ölçerek moloz yığını asteroitlerdeki farklı parçacıkların dayanıklılık ile geçirgenliğini tahmin ediyordu. Bir asteroidin yüzeyinde uzun dönemli evrimi kontrol eden ve bu evrime etki eden parçacık grupları veya regolitler, şimdiye kadar henüz doğrudan incelenmemiş.
Kaynak: Souhtwest Araştırma Enstitüsü. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
