Denizin dibinde yaşasaydınız siz de oldukça çirkin görünürdünüz.
Bakış açınıza göre çok güzel ya da sinir bozucu görünen sürreal yaratıkların hayat bulması konusunda derin denizlere güvenebilirsiniz.
Murmansk Rusya’daki bir derin su balıkçısı, en çarpıcı avlarını Twitter’da paylaşmaya başladı. Roman Fedortsov’un fotoğraflarında paylaşılan hayvanlar yakın zamanda Alien filmi ve Jim Henson’un fantastik yaratımları ile yapılan kıyaslamalara ilham verdi.
Fakat bu balıkların tipine bakıp aldanmayın. Bazıları gerçekten yüzme keselerinin – suda yukarı ve aşağı hareket etmelerini sağlayan gaz dolu organ – yüzey basıncı sebebiyle genişlemesinden dolayı biraz deforme olmuş görünebilir fotoğraflarda. “Yüzme keseli balıklar derinlerde yaşıyorlarsa yüzeye çıkarıldıklarında şekilsel anlamda bozulurlar ve buradaki durum da tam olarak bu,” diyor Popular Science’a gönderdiği bir e-postada Newfoundland Kanada Memorial Üniversitesi’nde deniz biyoloğu olan Paul Snelgrove.
Fedortsov’un Twitter akışındaki diğer yıldızlar suda batmamak için yüzme kesesi kullanmıyorlar, bu yüzden okyanusun derinliklerinden çıkartıldıklarında daha az değişmiş olabilirler. Gerçeklerle yüzleşelim, yüzme keselerinin durumundan bağımsız olarak bu elemanların çoğu oldukça garip görünüşlüler.
Bunun temel sebebi yüzeyde dolanan akrabalarına kıyasla çok farklı şartlarda yaşamaya adapte olmalarından. Derin denizler soğuk ve karanlık. Basınç muazzam ve öğünler zor bulunuyor. Derin deniz yaratıklarının bize uçuk görünmelerine sebep olan bazı özellikleri işte bu uç çevre koşullarında hayatta kalmalarına yardımcı oluyor.
Çoğunun, ışığın her parçasını yakalamak için büyük gözleri var. Diğerleri ise yiyeceği az olduğu ortamlarda sürdürülebilecek yağsız vücutlara sahipler. Deniz dibinde, çırpı bacaklar ve ince hatlar hayvanların yumuşak, çamurlu zemine batmadan ayakta kalmalarına yardımcı oluyor diyor Snelgrove.
Bu adaptasyonların bazıları Fedortsov’un tweetlerinde de görülebilir. “Gerçek türü bilmek, elinizde gerçek örneği olmadan çoğunlukla zordur,” diyor Snelgrove. Fakat yakalanan ödüller grenadier (ya da uzunkuyruklugiller), sıçansılar (köpekbalıklarının uzak akrabaları), deniz örümcekleri, deniz hıyarları, vatoz balığıgiller, ve sepet yıldızlarını içermekte.
İnsan gözüne bile bu yaratıkların kendilerine has bir zariflikleri var. İşte Fedortsov’un yakaladıklarına benzeyen yaratıkların doğal ortamlarında neye benzedikleri:
Bu sivri burunlu mavi sıçansı 2009’da Hawaii ve orta Kaliforniya civarlarında dolanırken filme alındı. Kaliforniya’daki Monterey Körfezi Akvaryumu Araştırma Enstitüsü tarafından yakın zamanda yayınlanan video bu türün ilk kaydı olma ve kuzey yarımkürede yaşadığına dair kanıt olma niteliğinde. Hayalet köpekbalıkları olarak da adlandırılan sıçansılar sudaki hareketleri hisseden sensör noktaları ve erkeklerin kafalarında bulunan içeri çekilebilen seks organları ile bilinmekteler.
Bu uzunkuyruklugil balık ya da grenadier, Washington eyaleti açıklarında yaklaşık 2,5 km derinlikte Kanada Bilim Fakültesi’nin su altına indirilebilen ROPOS’u üzerinde süzülüyordu. Bu balıklar derin okyanusun en bol karşılaşılan sakinleri.
Mütevazı deniz hıyarı bile kendi evi olan sularda salınırken daha bir etkileyici hale bürünüyor. Bu deniz hıyarları Kuzey Pasifik Okyanusu’undaki Kaskadya koyunda yüzeyin 2,5 km altında tespit edildiler. Deniz hıyarları deniz yıldızları ve deniz kestaneleri ile aynı gruba aitler ve yırtıcılardan kendilerini anüslerinden zehirli iç organlarını fırlatarak koruyabilirler. Bağırsaklar tekrar büyüyebilir fakat bu yine de cesurca bir hareket.
Deniz örümceği ile tanışın. Bu örümcek 700 metre derinlikteki Endonezya sularında filme alındı. Ve aynı kara örümcekleri gibi her tarafımızdalar – her okyanusta varlar. Aslında arachnid türü eklembacaklılardan değiller. Deniz örümcekleri 1 metre genişliğe kadar büyüyebilen pycnogonid denilen diğer bir guruba aitler. Çoğu deniz örümcekleri yiyeceklerini yemek için uzun hortumlar kullanırlar.
Çeviren: Evren Akgül
İnsanların hala o derinliklere ulaşacak teknolojiyi geliştiremediği bir ortamda nefret değil ancak hayranlık duyulabilir.