İnsanlar dünyayı, kendilerini ve birbirlerini anlamak için duyularına bel bağlıyor. Duyular yalnızca dış dünyaya açılan birer pencere olsa da, insanlar bu duyuların dışsal fiziksel gerçekliği ne kadar doğru şekilde temsil ettiğini nadiren sorguluyorlar. Sinirbilim araştırmaları son 20 yıldır, serebral korteksin sürekli biçimde sırada ne olacağına dönük tahminler oluşturduğunu ve duyusal işlemeden sorumlu nöronların, tahminlerimiz ile fiili gerçeklik arasındaki farkı kodladığını ortaya çıkarmış.
Dresden Teknik Üniversitesi’nde çalışan profesör KAtharina von Kriegstein’in önderliğindeki bir sinirbilim takımı, dün yayımlanan çalışmalarında sadece serebral korteksin değil, işitsel güzergâhın tümünün; sesleri önceki tahminlere göre betimlediğini gösteren bulgular sunuyor.
Araştırmalara göre elde edilen sonuçlar en iyi şekilde; algıyı bir hipotez test etme süreci şeklinde tanımlayan genel bir duyu işleme kuramı olan kestirimci kodlama bağlamında yorumlanabilir. Kestirimci kodlama, beynin bir sonraki anda fiziksel dünyanın nasıl görüneceği, nasıl işitileceği, hissedileceği ve kokacağı hakkında sürekli olarak tahminler yürüttüğünü varsayıyor. Bu kurama göre duyularımızı işlemekten sorumlu olan nöronlar da, yalnızca bu tahminler ile gerçek fiziksel dünya arasındaki farklılıkları temsil ederek kaynak tasarrufu yapıyor.
Çalışmanın birinci yazarı olan Dr. Alejandro Tabas, bulgulara yönelik şunları söylüyor: “Fiziksel dünyaya ilişkin öznel inanışlarımız, gerçekliği algılama şeklimiz üzerinde belirleyici bir rol oynuyor. Sinirbilim alanında yapılan onlarca yıllık araştırmalar, insanlar ve maymunlarda en gelişmiş beyin bölgesi olan serebral korteksin, söz konusu inanışları gerçek duyusal bilgiye karşı test ederek duyusal dünyayı taradığını göstermişti. Şimdiyse biz bu sürecin, beynin çoğu ilkel ve evrimsel yönden korunmuş kısmına egemen olduğunu gösteriyoruz. Algıladığımız her şey, fiziksel dünyaya yönelik öznel inanışlarımızca derinden etkileniyor olabilir.”
Dresden Teknik Üniversitesi. Ç: O.
