Waterloo Üniversitesinde çalışan araştırmacılar, dünyanın en eski renkli mücevherlerinden bazılarını incelerken antik yaşama ait karbon kalıntıları keşfetmişler. Bu kalıntılar, 2,5 milyar yaşındaki bir yakutta hapsolmuş.
Dünya ve çevre bilimleri profesörü Chris Yakimchuk öncülüğündeki araştırma takımı, yakut oluşumu için gereken şartları daha iyi anlamak amacıyla yakutların yerbilimini incelemeye koyulmuş. Dünyanın bilinen en eski yakut yataklarını barındıran Grönland’da yürütülen bu araştırma sırasında, saf karbondan oluşan grafit minerali içeren bir yakut örneği keşfedilmiş. Karbon üzerinde yapılan analizler, bunun yaşamın ilk zamanlarına ait bir kalıntı olduğunu göstermiş.
“Yakutun içerisindeki grafik gerçekten benzersiz. Yakut içeren kayalarda ilk kez antik yaşam bulgusu görüyoruz” diyor Yakimchuk. “Grafitin mevcudiyeti, bu bölgedeki yakutların nasıl oluştuğunu belirlememiz bakımından da daha fazla ipucu sunuyor. Böyle bir şeyi yakutun rengi ve kimyasal bileşimine bakarak doğrudan yapmak imkansız.”
Grafitin mevcudiyeti, araştırmacıların karbon atomlarının izotop bileşimi şeklinde adlandırılan bir özelliği analiz etmesini sağlamış. Bu özellikte, farklı karbon atomlarının nispi miktarları ölçülüyor. Bütün karbon atomlarının yüzde 98’inden fazlası, 12 amotik kütle birimi barındırıyor. 13 veya 14 atomik kütle birimi taşıyan az miktarda karbon ise daha ağır.
“Canlı maddeler, daha hafif karbon atomlarını tercih ediyor çünkü bunların hücrelere dahil edilmesi için daha düşük miktarda enerji gerekiyor” diyor Yakimchuk. “Bu grafitte karbon-12 miktarının artış gösterdiğini göz önüne alarak, söz konusu karbon atomlarının antik yaşama ait olduğuna karar verdik; çok büyük ihtimalle de, siyanobakter gibi ölü mikroorganizmalara.”
Çalışma Ore Geology Reviews ve Chemical Geology bültenlerinde yayımlandı.
Kaynak: Waterloo Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
