Yürek burkucu.
Kenya hükümetinin Cuma günü söylediğine göre, nesli ciddi şekilde tehlike altında olan sekiz tane siyah gergedan, Kenya’nın başkenti yakınlarında bulunan parklardan alınıp ülkenin güneydoğusundaki ulusal bir parkta yer alan korunma alanına taşındıktan sonra öldü.
Turizm ve doğal yaşam bakanı Necip Balala’ya göre; yapılan ön soruşturmalar, gergedanların alıştıklarından daha yüksek seviyede tuz barındıran suya alışmaya çalışırken, tuz zehirlenmesinden dolayı zarar gördüklerini gösteriyor.
Balala yaptığı bir açıklamada, Kenya’da yıllardır yer değiştirme yapıldığını fakat uzun bir süredir böyle bir olayın yaşanmadığını söyledi.
Ölen sekiz gergedan, geçen ay Tsavo East Ulusal Parkı’na taşınan 11 gergedanın arasındaydı. Doğal yaşam yetkilileri, bu gergedanların yeni bir popülasyonun başlangıcı olmasını umuyorlardı.
Üç gergedan daha onlara katılacaktı fakat Balala, taşıma faaliyetlerini derhal durdurduğunu söyledi.
Afrika’daki kaçak avcılık ve doğal yaşam alanlarının kaybolması nedeniyle doğal yaşam alanları hızlıca düşerken, çevreciler ve hükümetler giderek artan bir şekilde yer değiştirme yöntemine başvurdular. Bu sayede popülasyonları, onları uçuruma sürükleyen tehditlerden daha iyi koruyabilecekleri uzak noktalara götürüp eski hallerine getirmeyi umuyorlardı.
Kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan African Parks, nesli tehlike altında olan birkaç türü, kıtanın bir ucundan öbür ucuna nakletmişti. Bu türler arasında, Güney Afrika’dan Ruanda ve Çad’a uçan siyah gergedanlar da yer alıyordu.
Balala yaptığı açıklamada, Kenya’nın 2005 ile 2017 arasında 149 gergedan taşıdığını söyledi. Bunların sekiz tanesi öldü fakat ölenler arasında Tsavo East’daki siyah gergedanlar bulunmuyor.
Yer değiştirme yöntemi, doğal yaşamı kurtarma bakımından cesaret isteyen, hayalperest, pahalı ve lojistik olarak karmaşık bir yaklaşım. Ayrıca Kenya’da yaşanan durumun gösterdiği üzere, tehlikeli.
Wildlife Direct koruma grubunun yöneticisi Paula Kahumbu, Facebook üzerinde yaptığı bir açıklamada, ölümler konusunda bilgi vermek için bir hafta beklemesi sebebiyle hükümeti eleştirdi ve şunları söyledi: “Gergedanları taşımak, altın külçelerini taşımak kadar karmaşık ve tehlikeli bir iştir. Nadir bulunan bu hayvanların değeri sebebiyle, son derece dikkatli şekilde plan yapmayı ve güvenlik sağlamayı gerektirir”
“Bu zavallı hayvanların ölmeden önce katlandığı çileyi düşünmek, beni korkutuyor. Böyle bir şeyin bir daha olmaması için, neyin yanlış gittiğini bilmemiz gerekiyor.”
Balala, gergedanların yeni evindeki suda bulunan yüksek tuz seviyesinin, gergedanların su kaybetmesine yol açmış olabileceğini ve bu durumun da daha çok su içmelerine sebebiyet vermiş olabileceğini söylüyor: “Bu durum, aşırı miktarda tuzlu su alımıyla sonuçlanmış ve sorunu daha kötü hale getirmiş olabilir.”
Fakat, kesin ölüm sebebine karar verilmesi için dahili ve harici inceleme emri verdiğini söylüyor ve yapılan soruşturmaların neticesinde, eğer Kenya Doğal Yaşam Hizmeti yetkililerinin ihmali veya kabahati ortaya çıkarsa, “disiplin eyleminin” uygulanacağını ekliyor.
Bakanlık, geriye kalan üç gergedanın takip edildiğini ve gergedanlara tencereyle tatlı su verildiğini söylüyor. Kaçak avcılar, siyah gergedanları boynuzları için hedef alıyorlar. Boynuzlar, özellikle Vietnam’da olmak üzere Asya kıtasında çok değer görüyor.
Save The Rhino kuruluşuna göre 1970 yılında yaklaşık 70.000 olan siyah gergedan nüfusu, yaygın şekilde yapılan kaçak avcılık sebebiyle 1995 yılında 2.500’ün altına düştü. Dünya Doğal Yaşam Fonu’nun (WWF) söylediğine göre, bugün doğada yaklaşık 5.000 tane kaldı.
Kenya’nın siyah gergedan nüfusu, 1970’ler ve 1980’lerde 20.000’den 250 civarına indi; WWF’ye göre bugün yaklaşık 650 tane var.
The Washington Post
