Esrar ve Acı Biber Bağırsak Hastalıklarına Çare Olabilir

Kalın bağırsağınızdaki iltihabı tedavi etmek için Sriracha sosunu kullanmayın.

Bağırsağınız bağışıklık sisteminizdeki gizemin önemli bir parçası.

Vücudun geri kalanının aksine mide, vücuda alınan maddeleri ayırt etme konusunda pek başarılı sayılmaz. Midemiz vücudun yakıt ihtiyacını karşılar ve bu yüzden yabancı cisimlerle sürekli olarak besin formunda karşılaşır. Connecticut Üniversitesi Tıp Fakültesinden immünolog  Pramod Srivastava: ‘Eğer yediğimiz yiyecekleri kendimize enjekte edersek, büyük bir bağışıklık kazanırız. ’dedi.

Bağırsağımızın bağışıklık sistemi vücudumuzun diğer bölgeleri gibi davranmaya başladığında; bağırsak iltihaplanır, kendi hücrelerine saldırmaya başlar ve bunun sonucunda hasta oluruz. Çölyak (glütene karşı otoimmün bir reaksiyon) ve ülseratif  kolit ( İki iltihaplı bağırsak hastalığından biri, diğeri Crohn’dur.) hastalıkları, bağışıklık sistemimiz besinlere ve kendi vücudumuza fazlalık gibi davrandığında ortaya çıkar. Bu koşullar hastaları müthiş bir acı içinde bırakırken, beslenme bozukluğu ve kolon kanseri riskini de arttırır. Ancak eğer araştırmacılar bağışıklık sistemimizin bu immünolojik tepkisini azaltmanın bir yolunu bulurlarsa, bir tedavi yöntemi geliştirmek mümkün olabilir.

Srivastava’nın Ulusal Bilimler Akademisi Bildiriler Kitabı’ndaki son çalışması, tedavi bulmaya bir adım daha yaklaşabileceğimizi gösteriyor. Vücudun ürettiği ve esrarda bulunan kimyasallara çok benzer bir madde olan anandamid’in, farelerin bağışıklık sistemini sakinleştirilmesine yardımcı olduğunu keşfetti. Eğer çalışmaları insanlar üzerinde devam ederse, sonunda ülseratif kolit için bir tedavi olabileceğini belirtti. Srivastava’nın bu sonuca nereden geldiğini anlayabilmek için önceki çalışmalarına bakmak yardımcı olabilir. Srivastava bağışıklık hücrelerinin yüksek sıcaklığa maruz bırakıldığında aktif hale geldiğini, başka bir deyişle çalışmaya başladığını gözlemledi. Önceki çalışmalara göre de yüksek vücut sıcaklığının bağışıklık hücrelerini daha iyi çalıştırdığı biliniyor. Ancak Srivastava bu durumun neden olduğunu bilmek istedi. Hücreler ortam sıcaklığının arttığını nasıl biliyordu?

Srivastava, “Yüksek sıcaklıklara maruz kaldıklarında sinirlerde açılan bazı kalsiyum hücrelerinin bulunduğu biliniyordu,” dedi. “Öyleyse,eğer el sıcak bir soba ile karşılaşırsa, bu kalsiyum hücreleri açılır, kalsiyum sinire girer ve sinir uyarısı beyine gider ve sonunda sobanın sıcak olduğunu biliriz’’ Bu mekanizmayı oluşturan kalsiyum kanalı aynı zamanda petri kabındaki bağışıklık hücrelerinin sıcaklığı nasıl anladığını da açıklar.
Srivastava eğer yüksek sıcaklık bağışıklık hücrelerini fiziksel olarak  aktifleştiriyorsa, kapsaisinin de (biberi acı yapan madde) aynı etkiyi yaratıp yaratmayacağını merak ediyordu. Cevap evet. Acı biberlerle birlikte petri kabına konulan bağışıklık hücreleri, yüksek sıcaklığa maruz kaldıkları zamanki davranışlarının aynılarını gösterdi.

Ancak acılı bir yemeği yediğimiz zaman hücrelerimiz direkt olarak kapsaisine maruz kalmaz. Bu yüzden Srivastava gerçek tepkimize benzemesi için Tip 1 Diyabetli(IBD gibi otoimmün inflamasyondan kaynaklanan hastalık) fareleri kimyasalla besledi. Petri kabı deneyleri, ısının ve kapsaisinin bağışık hücrelerini daha aktif hale getirdiğini gösterdiğinden, kapsaisin verilen farelerin kontrol grubuna göre daha fazla şeker hastalığı geliştirmiş olması gerekirdi. Ancak tam tersi oldu. Srivastava’nın bulduğuna göre kapsaisin bağırsaktaki bağışıklık hücrelerini hızlandırmadı, onları soğuttu. Kapsaisinle beslenen fareler diyabetik olmayı bıraktı.

Bu durum başka bir şeyi ortaya çıkardı. Özel bir bağışıklık hücresi,CX3CR1 aktifleşti. Vücudumuzun sağlıklı olmak için düzenli olarak acı biber alması gerekmediğinden, Srivastava başka neyin kapsaisinle aynı kalsiyum kanalına bağlandığını görmek için araştırmaya başladı. Sonunda anandamidin yaptığı şeyi keşfetti.

1980li yıllarda araştırmacılar vücudumuzda neden kannabinoid reseptörleri olduğunu araştırırken anandamidini keşfetti. Esrarın içinde bulunan kannabinoidler,beyindeki sinir iletimini değiştirebilecek kimyasal sınıfın bir parçasıdır. Doğa,insanların taşlanabileceği şekilde bu sensörleri geliştirmedi:
Anandamid esrar içinde bulunan kannabinoidlere benzer, ancak vücudumuz onu üretir.

Srivastava: ‘Anandamidi keşfeden kişinin hint diline bir ilgisi var olmalı.Hindistan’da ‘anada’ kelimesi neşe anlamına gelmekte.’dedi.

Anandamidin mutlaka bir mutluluk uyandırıp uyandırmadığını kimse bilmiyor, ancak anandamid verilen fareler, kapsaisin verilmiş fareler gibi soluk borusundan mideye doğru uzanan aynı iyileşme etkilerini yaşamıştır. Srivastava farelere kapsaisin verdiğinde vücutlarının anandamid üretimini teşvik ettiği keşfetti. Her iki durumda da, sonuç olarak, bağırsaklarını iyileştiren anandamid vardı, bu da esrar gibi diğer kannabinoidlerin de benzer bir etkiye sahip olabileceğini düşündürüyordu.

Tüm çalışmalarda olduğu gibi, burada da bazı sınırlamalar var. Srivastava’nın çalışmaları insanlar üzerinde değil, fareler üzerinde yapıldı. Yine de bu çalışması esrarın rahatsızlıklarının bir kısmını hafiflettiğini bulmuş olan IBD hastalarının anekdotlarına ve acı biber yiyen kişilerin daha uzun yaşadığını keşfeden diğer araştırmalara uygun düşüyor.

Anandamid bir kannabinoid olduğundan, oldukça sıkı bir şekilde düzenlenmiştir-insanlara öylece veremezsiniz. Sonuç olarak, Srivastava, yasallaştırmanın yemekleri tüketen kolit hastalarında herhangi bir iyileşmeye yol açıp açmadığını görmek için, tıbbi esrar ülkesi olan Colorado’daki halk sağlığı yetkilileriyle çalışmayı umuyor. Eğer varsa, bu Srivastavanın deneyini insanlar üzerinde yeniden yapmak için bir ortam yaratmasına yardımcı olabilir.

Peki bu arada neler olacak?  Colorado’da yaşıyorsanız ve IBD’niz için yeni bir şeyler denemek istiyorsanız, şanslı olduğunuzdan emin olabilirsiniz. Ancak çoğu hasta, muhtemelen evde çalışma sonuçlarını kendileri üzerinde gözlemlemekten vazgeçmeli: birçok IBD hastası, muhtemelen mide asidini arttırdığı ve genellikle köpek üzümü içerdiğinden baharatlı gıdalara olumsuz tepkiler gösterdi. Bu yüzden acı sos yemek vücudunuzun anandamid üretimini artırmak için güvenli bir yol olmayabilir.