Hayvanlar aleminin çiftleşme ritüelleri neredeyse insanlar kadar tuhaf: Kurbağalar yeni seks pozisyonları buluyorlar, okyanus yengeçleri poligamiyi (çok eşliliği) benimsiyor ve dişi bonobolar kendilerini beğendirmek için zevk alıyormuş taklidi yapabiliyorlar.
Fakat en mütevazi olanı fare, içlerinden en bombası olan olabilir. Current Biology’de yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, fareler süpersonik jet motoruna benzer bir fizyolojik mekanizmayla partnerlerine şarkı söylüyorlar.
Bu bilgi bilim insanları için yeni değil. Farelerin ve sıçanların eşlerine şarkı söylemek ve alanlarını savunmak için ultrasonik bağrışlarını kullandıkları zaten biliniyordu. Fakat tartışma konusu olan bunu nasıl yaptıkları: bu hareketleri küçük,ince bir flütü üflemeye mi yoksa çok gergin bir gitar telini tınlatmaya mı benziyor? İşin doğrusu, ikisi de değil. Southern Denmark Ünicersitesi’nden makalenin baş yazarı Coen Elemans Popular Science’a: ”Bahsedilen hipotezin yetersiz bir şekilde test edildiğini düşündüm, ve testi uzmanlardan oluşmuş bir ekiple yapmaya karar verdim.” şeklinde ifade ediyor.
Ekip, 15 adet fare gırtlağı örneğini yüksek hızlı görüntüleme tekniğiyle taradıktan sonra elde edilen bulgulara göre, bu sesi çıkarmak için farenin gırtlak iç duvarına doğru “glotal jet” formunda hava kütlelerini ivmelendirdiği ortaya çıktı. Bu süreçte ses telleri hareket halinde olmuyor. Makalenin eş-yazarı ve Cambridge Üniversitesi aeroakustik laboratuarları başkanı Anurag Agarwal, bu bulguyu: ”İlginç bir şekilde bu mekanizmanın sadece jet motorlarının dikey alçalma/yükselme süreçleri, yüksek hızlı subsonik akı veya elektrik malzemelerinin ve türbinlerin hızlı soğutma metodu gibi süpersonik akı uygulamalarında ses ürettiği biliniyor.” olarak yorumluyor.
İşte insan kulağının duyabileceği bir ses örneği:
Elemans, bir sonraki adımın beynin gırtlağı nasıl kontrol ettiğini anlamak olacağını söylüyor. Fareler genellikle, iletişim ve nörodejeneratif bozuklukları incelemek için denek olarak kullanılıyor. Fareleri daha az sosyal yapan – veya başka bir deyişle daha az veya farklı melodilerde şarkı söylüyorlarsa buna sebep olan – genetik mutasyonlar üzerinde çalışmalar yapılırsa bu, otizm veya kekeleme bozukluğu olan insanlar için yeni tedavi olasılıkları ortaya çıkarmaya yardımcı olabilir.
Çeviren : İlayda İnan
