Beğenin ya da beğenmeyin, Avrupa sığırcığının başarılı bir kuş olduğuna şüphe yok. Avrupa’ya özgü bu tür, Cornell Kuşbilim Laboratuvarı’nda yapılan yeni bir çalışmayla içten dışa inceleniyor. 1890 yılında ABD’nin New York şehrinde bulunan Central Park’ta doğaya salınan 80 tane kuş, bugün Kuzey Amerika’nın tamamına dağılan yaklaşık 200 milyon kuşa ulaştı. Peki bu süreçte, genetik bir seviyede tam olarak neler yaşanmıştı? Çalışma, Molecular Ecology bülteninde çıktı.
Çalışmanın baş yazarı ve Cornell Laboratuvarı’nda doktora adayı olan Natalie Hofmeister, şöyle aktarıyor: “Sığırcık popülasyonlarında Kuzey Amerika’ya getirildikten sonra meydana gelen evrimsel değişimlerin en muhteşem yanı, bu değişimlerin sadece 130 yılda, kuşun menzili ve nüfus boyutunda meydana gelen devasa bir patlamayla paralel şekilde gerçekleşmiş olması. Bunun mümkün olduğunu uzun bir süredir düşünmemiştik; genetik mutasyonların bir genomu değiştirmesi için milyonlarca yıl geçmesi gerektiğini düşünüyorduk.”
Kuzey Amerika sığırcıklarında bulunan genetik mutasyonlar çok hafif. Aslında araştırmacılar Birleşik Devletler çapında geniş şekilde dağılmış konumlardan alınan kuşların genomlarını dizilediğinde, bu genomların hepsi kayda değer ölçüde benzer çıkmış; herhangi bir sığırcık, esasında nereden gelmiş olursa olsun başka bir sığırcıkla başarılı şekilde eşleşebiliyor. Fakat araştırmacılar, sığırcıkların sıcaklık ve yağmurdaki değişimlere nasıl uyum sağladığını kontrol eden genom bölgelerinde genetik değişim işaretleri keşfetmişler. Çalışmanın yazarları, kuşların “hızlı bir yerel adaptasyon” geçirerek, Avrupa’daki yaşam alanlarında bulunmayan koşullara uyum sağladığına karar vermiş.
Bir diğer önemli etmen ise hareket. Çalışma, sığırcıklar arasında büyük miktarda hareket olduğunu belirtiyor. Tüm bu hareketler, sığırcıkların batıya doğru yayıldıkça yeni popülasyonlar ortaya çıkardığı ve her bir popülasyonun, yeni ortamlara uyum sağlamak zorunda kaldığı anlamına geliyor. Bu adaptasyon yeni bir mutasyondan değil, kurucu popülasyondaki mevcut bir genetik çeşitlilikten kaynaklanmış olabilir.
Pat Leonard/Cornell Üniversitesi. Ç: O.
