ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), ‘Güneş koruması’ sağlayan hapları pazarlayan şirket sahiplerini uyardı ve gerçek olmayan iddialarda bulunmayı bırakmalarını, yoksa kanunları çiğnemeyi göze almalarını söyledi.
Bu arada FDA, geri kalanımıza bir uyarıda bulundu; Güneş’in morötesi ışınımının oluşturduğu hasar tehlikesini azalttığı kanıtlanan bazı yöntemler var fakat bunların arasında besin destekleri yer almıyor.
Geçenlerde yapılan açıklamada, dört üründen özel olarak bahsedildi: Bu ürünler, GliSODin Skin Nutrients tarafından üretilen Gelişmiş Deri Açma Formülü, Napa Valley Bioscience tarafından üretilen Sunsafe Rx, Pharmacy Direct tarafından üretilen Solaricare ve Sunergized LLC tarafından üretilen Sunergetic idi.
Tüketicilerin, bu besin desteklerini alarak morötesi ışığın oluşturduğu tehlikeleri azaltabilecekleri iddia ediliyordu.
Örneğin Napa Valley Bioscience şirketi, “Sunsafe Rx, teninizi ve gözlerinizi güneşten koruduğu gösterilmiş bileşenler barındıran bir besin desteğidir” iddiasında bulunuyor.
Oturup besin desteği yiyerek teninizin görüntüsünü daha güzel bir hale getirmek, bugünlerde büyük bir ticaret alanı gibi görünüyor. Üstelik tüm bunların ardında, yetersiz miktarda bilim bulunuyor.
Ancak emin olabilirsiniz ki bu şirketler, yaşlı ve yorgun tenleri daha lekesiz ve daha kırışıksız hale getirdiklerini söyleyen şüpheli iddialara başvurmaktan ve hatta; sahilde geçirilen bir haftasonundan sonra sadece yetersiz beslenmiş durumdaki bir vücudun iyileşmesine yardımcı olabilen vitaminleri satmaktan daha fazlasını yapıyorlar.
Napa Valley Bioscience şirketinin temsilcisi, TIME dergisine şöyle söylüyor: “Sunsafe Rx, yayınlanan klinik çalışmaların teni hasardan koruduğunu gösteren bileşenlerle yapılıyor.”
Kendilerinin de burada itiraf ettiği gibi, sattıkları besin desteğini güneş kremi şeklinde tanıtmadıklarını iddia ediyorlar ve hepimizin “güneşe maruz kaldığımızda dikkat etmemiz” gerektiğini bize hatırlatıyorlar.
Bu durum teknik olarak doğru olabilir fakat bu mesaj, hevesli müşterilerine kadar yayılmış gibi görünmüyor; üstelik, bunu paylaşmaktan da utanmıyor gibi görünüyorlar.
FDA, Sunsafe Rx’in bir tanıtım sayfasında yer alan incelemeye atıf yapıyor. İncelemede şöyle yazıyor: “Eskisi kadar yanmıyorum. Ürünü kullanmadan önce güneşin altında sadece 15 veya 20 dakika kaldığımda yandığımı hissediyordum….”
Sunergized şirketinin tanıtımını yaptığı Sunergetic incelemesinde, daha da endişe verici iddialar yer alıyor: “Bu şey, temel olarak ağızdan alınan bir güneş koruması… Deri kanseri olan insanlar için, deri kanseri tehlikesi taşıyan insanlar için özellikle faydalı olabilir….”
Bunlar ciddi şeyler.
İnsanlar, ‘yenilebilir’ deri kanseri korumasını bir süredir arıyorlar ve bu konuda boşa umut veren bazı öncüler de olmuştu. Bu yüzden, temelde yatan fikir gülünç değil.
Ancak, farelerde yapılan ve deri kanseri korumasında küçük bir artış görüldüğünü öne süren çalışmalar ile kutucukların hepsinin işaretlendiği bir ‘oral güneş koruması’ arasında dünyalar kadar fark var.
Şirketin sayfalarında, kulağa bilimsel gelen bütün o dile ve klinik çalışmalara yapılan atıflara rağmen FDA, güneş yanıklarının beslenme desteğiyle birlikte anlamlı ölçüde önlenebileceğini gösteren yeterli kanıt bulunmadığını düşünüyor.
“Güneş koruması sağladığını iddia eden fakat reklamını yaptığı faydaları sunmayan ürünler bulduk” diye açıklıyor FDA.
“Bunun yerine, müşterileri yanlış yönlendiriyor ve insanları tehlikeye atıyorlar.”
Yüksek miktarda mor ötesi ışık, teninizi sadece çirkin bir pembe tonuna dönüştürmüyor; büyümekte olan deri hücrelerinin DNA’sını parçalıyor ve kanserli mutasyon tehlikesini artırıyor.
Deri kanseri, en yaygın kanserlerin arasında yer alıyor ve daha ölümcül olan biçimleri de artış gösteriyor.
ABD’de bu yıl 9.000’den fazla insanın kötü huylu tümör sebebiyle ölmesi bekleniyor. FDA ise, güneş kremlerinde etki bakımından nelerin sağlam kanıt sergilediğine dair bazı ilkeleri açıklığa kavuşturarak, bu sorunu ciddiye alıyor.
Geri kalanlarımız için uzun lafın kısası, söz konusu güneşe maruz kalmak olduğunda gereksiz tehlikelere girmemek.
Şapka takın, güneş gözlüğü takın ve yakalı bir tişört giyin. Bulabileceğiniz en yüksek güneş koruma faktörüne sahip bölgesel bir krem kullanın. Doğrudan güneş ışığı altında geçirdiğiniz süreyi kısıtlayın.
Ve unutmayın; hiçbir hap ya da kapsül, güneş kreminizin yerini tutamaz.
ScienceAlert