Uzun zaman boyunca Amerikalılar için bisiklete binmek, ehliyet alana kadar ulaşım özgürlüğü demekti. Sonrasında ise meşhur bisiklet turlarından olan Tour de France daha yeni yapılmamış mıydı düşüncesine kadar gerilerdi.
Günümüzde ise yollardaki bisiklet şeritleri ve ortak kullanıma açılan bisikletler sayesinde dünyanın pek çok şehrinde bisiklet, ulaşım sisteminin bir parçası olarak görülüyor. Maalesef bisiklet sürücüleri için yolları araçlarla paylaşmak çok tehlikeli olabiliyor. Bu nedenle bisiklet sürerken kask takmak can güvenliğimiz açısından oldukça önemli. Standart köpük bazlı kasklar baş koruması için tek seçenek olmaktan çıkıyor.
Baş için hava yastıkları standart kasklara alternatif olarak dikkat çekmeye başladı. Bu hava yastıklarından en popüler olanlarından biri İsveç asıllı bir tasarım firmasının ürettiği ve boyun etrafına şal şeklinde sarılabilen Hövding. Bataryadan güç alan hava yastıklarına entegre edilmiş sensörler sürücünün normal hareketini gözlemliyor, çarpışma gibi anormal bir durum sezildiğinde hava yastıkları otomatik olarak açılıyor ve kafaya alınabilecek darbelere karşı tampon görevi görüyor.
Hava yastıkları kullanmak insanları kask takma zahmetinden kurtaracak ilginç bir fikir ama gerçekten güvenli mi? Stanford’lu bilim insanlarının yakın zamanda Journal of Biomedical Engineering dergisinde yayımladıkları makale tam da bu sorunun cevabını arıyor. Çalışmada yapılan düşme testlerinde, hava yastığı kullanımında kafa darbelerinin standart kask kullanımına göre 6 kat azaldığı gözlenmiş ve pek çok kafa sarsıntısı önlenmiş.
Buna rağmen, hava yastığı kullanma konusunda pek çok uyarılar bulunuyor. Devlet tarafından desteklenen bir araştırmada kask güvenliğini test etmek için yaklaşık 2 metreden düşme testleri, hava yastıkları tamamen açık konumdayken yapıldı. Fakat farklı yüksekliklerden düşüşler ya da hava yastıklarının açılma oranının sonuçları değiştirebileceği unutulmamalıdır.
Tabii bir de göz önüne alınması gereken fiyat faktörü var. Şimdilik sadece Avrupa’da satılan Hövding’in fiyatı yaklaşık 1.100 TL. Normal hava yastıkları gibi tek kullanımlık olan cihazın çalışması için şarjının tamamen dolu olması ve açık konumda bulunması gerekiyor. Amerikan Ulaşım Güvenlik İdaresi (TSA) kısıtlamalarına göre, Hövding basınçla açılma ihtimali olduğu için ABD’de uçağa alınamıyor.
Hava yastığı kaskının güvenlik cihazı olarak onay almasından önce hala yapılması gereken pek çok test olmasına karşın, bu çalışma araştırmacıları köpük kaska alternatif aramaya yönlendirmesi açısından oldukça önemli. 1999–2014 yılları arasında 13.448 bisiklet sürücüsü kazalarda hayatını kaybetti ve sayısız pek çoğuda yaralandı.
Makalenin yazarlarından David Comarilla “Eğer bizim ve başkalarının çalışmalarıyla hava yastığı yaklaşımının faydalı olduğu kanıtlanırsa, bu tür kaskların resmi güvenlik cihazları sınıfına alınmaları konusunda ülkelere büyük iş düşecek.” dedi.
Çeviren: Gülşah Bayraktar
