Bazı çocuklar sihirli süper güçlere sahip olabilir. Güney Afrika’da yürütülen yeni bir araştırmaya göre, HIV ile enfekte olmuş yaklaşık her 10 çocuktan biri, onları AIDS’in gelişmesinden koruyan, bağışıklık sistemlerinin içine gömülmüş bir mekanizmaya sahip.
Araştırmacıların Science Translational Medicine gazetesinde bildirdiğine göre, kanlarındaki yüksek oranda virüse rağmen, çocukların bağışıklık sistemi sakin kalabiliyor ve enfeksiyonun kötüleşmesine izin vermiyor. Oxford Üniversitesi’nde pediatrik enfeksiyon hastalıkları araştırmacısı, başyazar Philip Goulder “Bu oldukça sıradışı çünkü genelde çocuklarda HIV enfeksiyonundan ciddi bir hastalığa ilerlemesi yetişkinlere göre daha hızlı. Enfeksiyon kapmış çocukların yaklaşık %60’ı iki buçuk sene içerisinde hayatını kaybediyor.” dedi.
Goulder’in açıklamasına göre, biri HIV enfeksiyonu kaptığında genellikle bağışık hücreler alarm moduna geçiyor. Sonra bu virüs, bazı hücreleri kendini kopyalamak için çalıyor ve bu süreçte bağışık hücreleri öldürüyor. Önemli bağışık hücreleri ortadan kaldırarak hastayı diğer enfeksiyonlara karşı korunmasız bırakıyor — insan bağışıklık yetmezliği sendromu ya da AIDS olarak bildiğimiz durum.
Yetişkinlerde, bağışıklık sistemi virüsten kurtulmak için her türlü mücadeleye girer, ama bu hemen her zaman yenilgiyle sonuçlanır. Ayrıca kronik iltihap ve aşırı hızlı çalışan bağışıklık sistemi, yaşlanmayla ilişkili olan kardiyovasküler rahatsızlıklar ve bunama gibi hastalıklara duyarlılığı arttırılabilir, virüsün kendisi antiretroviral terapiyle durdurulabilecek olsa bile.
Araştırmalarına göre, Goulder ve ekibi daha önce antiretroviral terapi almamış ama bir şekilde AIDS’ten kurtulmuş 5 yaş altı 170 Güney Afrikalı çocuktan aldıkları kan örneklerini analiz etti.
Araştırmacılar şunu buldu: Çocukların bağışıklık sistemleri virüsler tarafından kandırılamadı. Onun yerine bağışıklık hücreleri, onlara enfeksiyon ile savaşacakları yeri söyleyen, posta kodu gibi davranan CCR5 olarak adlandırılan protein reseptörünün dikkat çekici bir şekilde düşük seviyesine sahiptiler.
Goulder “Çocukların bağışıklık sistemi, bu özelliğiyle, SIV olarak bilinen bir virüsü hasta olmadan taşıyan maymunlarınkine benziyor.” dedi. Bu maymunlar, isli mangabey ve gri Afrika maymunu gibi, doğal olarak yabani hayatta SIV ile karşılaşıyor ama bu virüs sonucu hastalanmıyorlar. Yerli Asya maymunları, rhesus macaques gibi, bağışıklık sistemlerinde CCR5 reseptörlerine sahip ve onlar kronik iltihap ve bağışıklık yetmezliğini ilerletiyor.
Farmington, Connecticut’daki Genetik Tıp Laboratuvarı The Jackson’da immünolog Derya Unutmaz, “Bilim insanları onlarca yıldır bağışıklık sistemi aktifleşmesinin maymunlardaki SIV’de kritik bir adım olduğunu biliyor. Sonuçlarla ilgili enteresan olan şu ki, Afrikalı maymunlarla Asyalı maymunların virüsle savaşları arasındaki farkı hatırlatması.” dedi.
Çocuklardaki AIDS’e karşı eşsiz savunma mekanizmasına rağmen, Goulder’ın dediğine göre, büyüdüklerinde hala antiretroviral terapiye ihtiyaç duyabilirler. “Bağışıklık sistemi genellikle yaşlandıkça daha agresif hale geliyor.” dedi. “Çocuklar büyüyüp cinsel olarak aktif oldukları zaman virüs diğer kişiye bulaşabilir.”
Ama bilim insanları bulguların tüm HIV hastalarına yeni tedavilerin geliştirilmesinde yardımcı olabileceğine inanıyor. “Bu çalışma HIV ile ilgilenenlere tamamen yeni bir yaklaşım sunuyor. İlaçlar ile bağışıklık sistemi tepkisinin arttırılmasının yerine, belki tersinden yola çıkmamız daha iyi olur, böylece HIV virüsü kapmış yetişkin ve çocukların AIDS olması başarılı bir şekilde önlenebilir.”
Çeviren: Aleyna Küçükay
