Zincir bir süpermarkette gezdiğinizi ve süt ürünleri bölümüne doğru gittiğinizi hayal edin.
Bunu bir milyon kez yapmıştınız: Girişten sağa dönüyorsunuz, meyve sebze bölümü arkanızda kalıyor ve konserve, makarna ile diğer gıda maddelerinin bulunduğu iki düzine koridordan geçiyorsunuz. Endüstriyel soğutucu bölümü de tam … buralarda olmalı.
Fakat orada değil.
Sonra hatırlıyorsunuz: Şehir merkezindeki süpermarkettesiniz, sizin mahallenizdeki değil. Diğer her şey aynı görünüyor fakat süt ürünleri bölümünün yeri ters kalıyor. Mağazanın yanlış tarafındasınız.
Araştırmacılar uzun bir süredir, beynin (özellikle aynı süpermarket zincirinin iki mağazası gibi benzer olan) mekansal ortamları nasıl hatırladığını ve yanılgıdan nasıl kaçındığını veya kaçınmadığını öğrenmekte zorlanmış.
Arizona Üniversitesinde çalışan psikologların yürüttüğü yeni bir çalışma, beynin benzer ortamlara, hiç ortak noktası bulunmayan iki ortamdan çok daha farklıymış gibi davranıyor olabileceğini gösteriyor. Bu olgu, beyin bilimciler arasında “geri tepme” şeklinde biliniyor.
Arizona Üniversitesi İnsan Mekansal Biliş Laboratuvarının müdürü ve Fen Bilimleri Fakültesinde psikoloji profesörü olan kıdemli yazar Arne Ekstrom, “Şimdiye dek beynin bu şeyleri nasıl ayırt edebildiğini bilmiyorduk” diyor. Çalışma Nature Communications bülteninde yayımlandı.
Yazar: Kyle Mittan/Arizona Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
