2022 Yılında Yaşam Neye Benzeyecek?

Süperkahraman görüşü geliyor.

Teknoloji devi IBM, gelecek hakkında gözüpek tahminler yapmasıyla bilinir. Şirket, son “5’te 5” listesini açıklayarak, gelecek beş yıl boyunca yaşamlarımız üzerinde en büyük etkiye sahip olacağını düşündüğü beş yeniliğin altını çizdi.

Şirkete göre, sadece birkaç yıl içinde, yapay zeka’da (YZ), ultra güçlü teleskoplarda, akıllı algılayıcılarda ve tıbbi cihazlarda, sağlık ve çevreden, Dünya ve Evren’i anlamaya kadar uzanan devasa gelişmeler görmeye başlayacağız.

Tabii ki tüm bu tahminler şu an gerçekleşmekte olan teknoloji ve araştırma geliştirmelere dayalı durumda; gelecek beş yıl içinde başka neyin ortaya çıkacağını bilmenin yolu yok.

Fakat yakın gelecek üzerine yapılan bu öngörüye bir bakın, ve 2022 yılı geldiğinde, sadece bilim insanlarının doğru tahmin yapıp yapmadıklarını görmek amacıyla, yeniden kontrol etmek isteyebilirsiniz.

1. Konuşmamız, YZ sayesinde zihin sağlığımıza açılan bir pencere haline gelecek.

Birisinin nasıl konuştuğuna dayalı olarak o kişi hakkında bir çok şey söyleyebilirsiniz; örneğin sıkılmış mı, telaşlanmış mı, rahatsız mı olmuş yoksa perişen halde mi?

İnsanlar olarak bizler, bu ipuçlarını toplamak için evrimleştik, fakat bilgisayarların işlem gücünde meydana gelen hızlı ilerlemeler, konuşma çözümlemesinin çok daha fazla şey algılamak üzere olduğu anlamına geliyor.

IBM, beş yıl içinde, “Söylediğimiz ve yazdığımız şeylerin, zihinsel ve bedensel sağlığımızın işaretleri olarak kullanılacağını” tahmin ediyor.

Örneğin, zihinsel hastalıklar ve Parkinson gibi hastalıklar, bulut üzerinde yapılan YZ hesaplamaları sayesinde, bir cep telefonu uygulaması ile daha erken saptanabilir ve bu durumları ne kadar erken saptarsak, onları tedavi etmede daha iyi bir konumda oluruz.

Bu durum, konuşmadaki ipuçlarını hastalık belirtilerine bağlamaya zorlamak gibi gelebilir, fakat bunun gibi deneysel sistemler zaten ortaya çıkıyorlar.

Geçen sene Güney Kaliforniya Üniversitesi’ndeki bir takım, normal konuşma kalıplarındaki değişimleri tespit edebilen ve depresyon belirtilerini tanıyabilen bir yazılım yaptılar.

2. Süperkahraman görüşü, YZ ile yeni ve güçlü cihazlar ile mümkün hale gelecek

Gözlerimiz, olağanüstü biyolojik donanım parçalarıdır, fakat IBM’ye göre, YZ’nin hızlı işlem hünerleriyle birleşen güçlü ve ufak kameralar, 2022 yılı itibariyle hiç olmadığı kadar fazla görebileceğimiz anlamına geliyor.

Cebinize sığacak veya gözlüklerinize tutturulacak denli küçük cihazlar yoluyla, görünür ışık kadar, mikrodalga, milimetre dalga ve kızılötesi görüntüleri görebiliriz; havaalanındaki güvenlik tarayıcısı gibi bir şeyin görsel becerilerini düşünün, fakat telefonunuz boyutundaki bir cihazda.

Bu tür bir teknolojiyi kullanarak, yiyeceği yemenin güvenli olup olmadığını hemen görebilirsiniz ve bu teknoloji, kendi kendini süren arabalara sis veya yağmurun içinden görme yeteneği verebilir.

Renk körü insanların ilk defa renk görmesine yardımcı olan EnChroma güneş gözlükleri gibi bu tür cihazların ilk örnekleri halihazırda görülüyor.

Bunlar şu an pahalı ve deneysel haldeler, fakat 2022 yılı itibariyle, sıradan cihazlar haline gelebilirler.

3. ‘Makroskoplar’, Dünya’nın sahip olduğu karmaşıklığı sınırsız detayda anlamamıza yardımcı olacak

Uydu görüntüleme sayesinde, Dünya üzerinde herhangi bir yeri kuşbakışı şekilde görebilmek artık normal bir şey; fakat Google Earth sadece bir başlangıç.

IBM, “makroskop” sistemlerinin (mikroskop gibi, fakat ölçeğin öbür ucunda), “Dünya’nın sahip olduğu karmaşık verinin tümünü birleştireceğini”, ve bu sayede bizlerin onu tamamen yeni bakış açılarından inceleyebileceğimizi tahmin ediyor.

Bu teknoloji uydulardan, akıllı algılayıcılardan ve hava istasyonlarından bize sadece daha fazla veri sağlamayacak, ayrıca bunların tümünü düzenlemek ve içinden ayıklamak için çok daha iyi yöntemler sunacak.

Bu teknoloji sadece Dünya ve ötesi üzerindeki doğal süreçlere uygulanmayacak; geleceğin makroskopları kullanılarak, iklim değişikliği gidişatlarından dünya çapındaki çeşitli toplumlara en iyi gıda dağıtma yollarına kadar herşeyi tahmin etmek amacıyla, lambalarımız ve buzdolaplarımız da dahil olmak üzere her türden cihaz üzerinde çalışılabilir.

Uzaktan kontrol edilen ampullerden, alışveriş listenizi kaydedebilen ve sizin için Vikipedi’ye bakabilen ‘akıllı’ hoparlörlere kadar, evlerdeki ve şehirlerdeki daha pek çok cihaz, daha akıllı ve birbirine daha bağlanmış hale geliyor, bu yüzden tüm bu veriyi daha zekice elekten geçirebilmenin potansiyelini hayal edin.

4. ‘Çip üzerindeki laboratuvarlar’, tıpta devrim yaratacak

IBM, bilişim teknolojisi küçülüp gitgide daha güçlü hale geldikçe, sunacağı tıbbi faydaların devasa olabileceğini düşünüyor. Evinizde, hastalıkları daha önce hiç olmadığı kadar erken, düşük masraflı ve isabetli şekilde teşhis ettiğinizi hayal edin.

IBM şöyle açıklıyor: “Bir çip üzerinde bulunan yeni tıbbi laboratuvarlar, nanoteknoloji sağlık dedektifleri olarak hizmet edecekler; vücut sıvılarımızdaki görünmez işaretleri takip edecekler ve doktora görünmek için bir sebebimiz bulunup bulunmadığınızı bize bildirecekler.”

Diğer bir deyişle, avcunuzun içinde eksiksiz bir biyokimya laboratuvarı bulunacak.

Kanser ve Parkinson gibi hastalıkları erken aşamada tespit etmek, tedavilerin ne kadar başarılı olacağı konusunda büyük bir fark oluşturabilir, bu yüzden bilim insanları, gözyaşlarımızı, kanımızı, idrarımızı ve tenimizi daha gelişmiş şekilde çözümlemenin üzerinde çalışıyorlar.

2022 yılı itibariyle, uyku takip eden cihazınız ve koşu bandınız, verileri buluttaki bir YZ sistemine gönderiyor olabilir, ve bu bilgiyle, sağlığınızı nasıl geliştireceğiniz konusunda detaylı tavsiyelere erişebilirken, ayrıca eli kulağında olan bir hastalığın erken işaretlerine dair doktorunuzu uzaktan uyarabilirsiniz.

5. Akıllı algılayıcılar, çevre kirliliğini hiç olmadığı kadar hızlı tespit edecek

IBM, yaptığı diğer tahminlerde sunulan akıllı donanım ile YZ çözümlemesinin karışımının, aynı zamanda çevre kirliliğini neredeyse anında tespit etmek için de kullanılabileceğini tahmin ediyor.

Tıpkı insan vücudundaki erken hastalık işaretlerini tespit edebilen akıllı bir izleyici gibi, yere gömülen veya insansız hava araçlarına yerleştirilen akıllı sensörler, örnekleri laboratuvara geri göndermek zorunda olmadan, kirleticileri ve gaz salımlarını gerçek zamanlı olarak tespit edebilir.

Bunun bir örneği de, metan sızıntılarıdır; çıplak gözle görünmeyen metan sızıntılarının, karbon dioksitten sonra küresel ısınmaya en fazla katkıda bulunan ikinci şey olduğu tahmin ediliyor.

Boru hatları boyunca, depolama tesislerinin etrafına ve doğal kuyuların yakınına yerleştirilen akıllı algılayıcılar, sızıntılar konusundaki tehlikelere daha önce hiç olmadığı kadar hızlı bir şekilde dikkat çekecek.

Bu gibi sızıntılar, IBM’nin açıkladığına göre “haftalar yerine dakikalar içinde bulunabilir ve böylelikle kirlilik ile atıkların yanında, felakete benzer olayların ihtimali azaltılabilir.”

Yukarıdak bahsettiğimiz gibi, geleceği tahmin etmek, herkesin bildiği üzere zordur, fakat bu türden teknolojiler, bütün dünya çapındaki araştırma takımları tarafından zaten geliştiriliyorlar, bu yüzden o noktaya ne zaman ulaşacağımız, aslında sadece bir sorudan ibaret.

Bilim insanlarının ortaya koyabileceği muhteşem teknolojiler ne olursa olsun, 2022 yılında işlerin çok daha harika olmasını umalım.

Çünkü Evren, o zaman gece gökyüzünde bize parlak ve yeni bir ‘yıldız’ vermeye koyuldu, o halde bundan daha iyisini yapıp yapamayacağımızı görelim.

ScienceAlert