Asgardia resmi bir devlet haline gelebilir fakat siz buna güvenmeyin.
Bu sabah bir Rus bilim adamı Asgardia’yı bağımsız uzay ulusu olarak ilan etti. Burada sanatçının illüstrasyonu Asgardia uzay istasyonunun ne gibi görünebileceğini bizlere gösteriyor.
Bu sabah, bağımsız ‘uzay ulusunu’nun kurucusunu dinlemek için 4’te uyandım. Karanlık salonumda oturmuş, bilim insanı Igor Ashurbeyli’nin Rusça olarak planın nasıl işleyeceğini açıkladığı sırada; İngiliz çevirmenin yayın akışını tamamen anlaşılmaz bir hale getiren ani mırıldanışını dinlerken hala rüyada mıyım diye merak ettim.
İsminin, İskandinav mitolojisindeki gökyüzü şehri olan Asgard olması dışında, asıl planın detayları hakkında çok az bilgi var.
Ashurbeyli, UNESCO’nun uzay bilimi komitesinin genel başkanı ve ilk yeni uzay milleti ve aynı zamanda Birleşmiş Milletlerin gelecekteki üyesi olacak olan Asgardia’yı icat eden Uluslararası Havacılık ve Uzay Araştırma Merkezi (AIRC)’nin kurucusudur. Fakat şu ana kadar, grubun uzaya birini göndermek için herhangi bir somut planı var gibi görünmüyor.
2017 ya da 2018 yılında uydu göndermeyi deneyebilirler fakat uydunun işlevinin ne olduğu veya uzaya nasıl gideceği aynı ölçüde şüpheli.
NEDEN?
Asgardia’nın misyonu barış dolu bir yer oluşturabilmek. Grup, din veya ülke kökenlerine bakmaksızın, gelişmekte olan ülkelere yer ayırarak uzaya erişimi eşit olarak sağlayan Dünya dışı yaşanabilen bir yer kurmayı umuyor. Ashurbeyli, hedefinin jeopolitik çekişmelerle çıkmaza düşmeden, insanlığın uzayda ilerleyebileceğini söylüyor.
Bugün, uzay hukuku ile ilgili sorunların çoğu, modern uluslararası hukukun karanlık ormanlarında asla çözülemez bir halde… uzayda yeni bir hukuki gerçeklik oluşturmanın vakti geldi.
AIRC, Dünya’ya asteroid çarpması, uzay çöplüğü ve Güneş’ten yayılan taş kütlesi gibi uzaysal tehditlerden korumak için Asgardia’nın bir kalkan geliştireceğini varsayıyor. Daha önce Ashurbeyli, Dünya’nın yörüngesindeki uzay kayalarını veya füzeleri yakacak, silahlandırılmış uzay istasyonu olan URBOCOP’u önermişti.
BAĞIMSIZ BİR MİLLET?
Eğer 18 yaşınızın üzerinde iseniz ve bir e – posta adresine sahipseniz, bugün Asgardia vatandaşı olmak için başvuru yapabilirsiniz. Bu yazı yazıldığı sırada, en az bir Popular Science editörü dahil olmak üzere 4,900’den fazla kişi imzaladı.
Ashurbeyli, ‘bu başvuranların sayısının 100,000’i aştığı zaman, resmi olarak Birleşmiş Milletler’e devlet statüsüne ulaşmak için başvuru yapabiliriz.’ dedi, ek olarak Asgardlılar’ın kendi ülkelerinin vatandaşlıklarından vazgeçmek zorunda olmadıklarını vurguladı.
Fakat Asgardia yasal olarak kendisini ulus olarak adlandırabilir mi?
Nebraska Üniversitesi’nde Uzay Hukuk’u üzerinde çalışan Frans von der Dunk, millet kelimesinin seçilmiş olmasından bir sebeple şüphe duyuyor. Uluslararası hukukta, bir ‘millet’ mutlaka bağımsız bir ülke formunda olmasına gerek olmayan ama özel düzenlemeler altındaki popülasyonlara işaret eder, buna en iyi örnek ise Kızılderili Amerikalılar gösterilebilir. Yasal olandansa felsefi ve kültürel unvan daha fazladır.
‘Hiç kimse uzaya gitmediği sürece, istediğin kadar imza toplayabilirsin ama bir devlet olamazsın.’
Bağımsız bir ülke ya da devlet olmak için, Birleşmiş Milletler üyelerinin çoğunluğunun Asgardia’yı tanıması gerekmektedir. Diğer gereklilikler de dikkate alındığında uzun bir yol gibi görünüyor:
Von der Dunk devletin klasik anlamda tanımına, bir devlete ait topraklar ve bu topraklar üzerinde yaşayan nüfusun önemli bir bölümüdür, diyor. ‘Hiç Kimse uzaya gitmediği sürece, istediğin kadar imza toplayabilirsin ama bir ulus olamazsın.’
Ayrı bir devlet olarak tanınmak için, grup ayrıca etkili bir hükümet kurmak zorundadır- AIRC bu konuda bir şey yapmayı planladığını söylüyor.
Von der Dunk, Dış Uzay Anlaşması’ndaki hiçbir şeyin bu barışçıl devletin kurulmasını engelleyemeyeceğini söylüyor; hele ki, bu anlaşmanın temel yasası uzayın tüm insanlığa ait olarak kalmasını sağlamayı amaçlıyorken. Onlar uzayda alan için hak iddia ettiklerinde işler karmaşık hale gelebilir. Bu anlaşma kimsenin uzayda yer sahibi olmak için özel haklara sahip olmadığını söyler, ama durumun yasallığı grubun olaya nasıl yaklaştığına bağlı olacak.
Grubun, uzay yerleşkesi kurmak için net bir eylem planı, gerekli finansmanı ve teknolojisi olmadığı görüldüğünde bu durum hakkında uzun süre kafa yormamıza gerek yok.
Von der Dunk, ‘bu, 50 yıl sonra gerçek bir uzay milletini oluşturacak tohum olabilir’ diyor. Konuşmasına ‘ama ben bunun bir gecede, hatta 10-20 yılda bile gerçekleşebileceğini düşünmüyorum’ diye devam ediyor.
GÜZEL BİR HAYAL
Özel şirketler uzaya daha ucuz gitmenin sözünü verdiğinden, her gün Amerikalılar bir kez daha uzaya gitmenin hayalini kuruyor, ve her milyarder insanlık için uzay yolculuğunu sıradanlaştırmanın planlarını yapıyor. Asgardia o büyük fakat çoğunlukla asılsız olan hayallerin sadece sonuncusu, Mars One projesi ve Elon Musk’ın inanılmaz pahalı olan Mars’ı kolonize etme önerisi de bu hayallere dahil.
Vonder Dunk, ‘hayal etmeye cesaret eden insanlara hayranlık duyuyorum’ diyor, ve ‘bazen insanlar kutunun dışına çıkıp başka şeyleri başlatmaya ihtiyaç duyarlar’
Buna rağmen, insanlar başkalarının hayallerini isteyebilirler, ve onların hayallerini kendi ilgilerini geliştirmek için kullanmayı deneyebilirler. Şu anda Asgardia’nın kötü yönetilen samimi bir çaba mı, bir pazarlama şekli mi yoksa absürt bir şaka mı olduğunu söylemek zor.
Çeviren: Merve Altın