CARLY CASSELLA
Biz insanlar, resmî olarak keşfedilmemiş bölgeye girdik. Cinsimizin Dünya üzerinde yürüdüğü ve kabaca 2.5 milyon yıla tekabül eden süre içerisinde, hiç böyle bir atmosfere göğüs germemiştik.
Şimdiyse antik topraklar üzerinde yapılan yeni bir araştırmada, son atmış yıldaki karbon dioksit seviyelerinin, bütün insanlık tarihinde görülen en yüksek seviyeler olduğu doğrulandı.
Çalışmanın yazarları, CO2 yoğunluklarının, 2.580.000 yıl önce başlayan Pleistosen çağının tamamı boyunca ortalama 250 ppm (milyonda 250 parça) olduğunu bulmuş.
Fakat son atmış yıl civarında, bu tutarlılığın hızla bozulduğu görülüyor. Bulguların öne sürdüğüne göre gezegenimiz, 2.5 milyon yıldır ilk defa 415 ppm’ye ulaşmış durumda.
Resmîleşti: Atmosferdeki CO2, İnsanlık Tarihinde İlk Defa 415 PPM’yi Geçti
Texas A&M Üniversitesi’nde çalışan yerbilimci Yige Zang şöyle açıklıyor: “Bu araştırmaya göre, halen 2.1 ila 1.8 yıl öncesinde tarihlenen ilk Homo erectus‘tan 1965 yılına kadar, düşük seviyede karbon dioksit içeren bir çevrede yaşadık. CO2 yoğunlukları, milyonda 320 parçadan daha düşüktü”
“Yüksek karbon dioksit içeren bu mevcut çevre, iklim ve çevre açısından bir deney niteliği taşımanın yanısıra; kendimiz için de bir deney olma konumunda.”
Nereye gittiğimizi anlamak için, daha önce nerede olduğumuzu bilmek gerekiyor. Zang’ın söylediğine göre geçmişteki iklimleri incelemek, bu bakımdan bazı bakış açıları sunabilir ve belirsiz durumdaki geleceğimizde bize yol gösterebilir.
Buz çekirdekleri, ufak hava baloncuklarını hapsettiği için; gezegenin atmosferindeki tarihî CO2 seviyelerini öğrenmek isteyen iklim bilimciler sık sık bunları kullanıyor. Fakat bu örnekler, sadece yüz binlerce yıl geriye gidiyor; milyonlarca değil.
Zang ve meslektaşları, Dünya tarihinin daha derinlerine dalmak amacıyla toprağa yönelmişler. Dünya üzerindeki karbon döngüsünün doğal bir parçası olan toprak, oluşum aşamasında karbonat üretiyor. Bu küçük izler, geçmişteki iklimleri göstermeleri bakımından faydalı olabilir.
Bu yüzden; Çin’deki Lös Platosu’nda yer alan fosil topraklardaki karbonatları inceleyen araştırma takımı, milyonlarca yıl öncesindeki CO2 seviyelerini öğrenmeyi başarmış.
“Lös Platosu; rüzgar hareketleriyle oluşan toz ve toprak birikimine bakmak için inanılmaz bir yer” diyor Zang.
“Bu platoda ilk belirlenen toz toprak, 22 milyon yıl öncesine ait. Bu yüzden, son derece uzun süreli kayıtlara sahip.”
Toprak karbonatlarının, antik iklimler yönünden sadece bir vekâletname olduğu doğru olsa bile; Lös Platosu’ndan gelen sonuçlar, buz çekirdekleri ile mavi buz kayıtları kullanılarak yapılmış diğer tahminlerle örtüşüyor gibi görünüyor.
Ancak Zang ve takımı, henüz tatmin olmuş değil. Tahminlerini çok daha geliştirmek için, toprak analizinde kullandıkları yöntemleri saflaştırmak istiyorlar. Bu yöntemi, 23 milyon yıl kadar önceye uzanan topraklar üzerinde kullanabilirler.
Zang, The Eagle sitesine şöyle söylüyor: “Geçmiş, geleceğimizin anahtarıdır”
“Dünya’nın uzun bir tarihi var. İklim, yaşam ve çevre yönünden pek çok şey değişti. .. Paleoiklim, geçmişi öğrenmek ve belki de geleceği tahmin etmek açısından önemli.”
Bulgular, Nature Communications bülteninde yayınlandı.
ScienceAlert