Radyokarbon tarihleme yönteminin ortaya çıkardığına göre dünyanın ılıman kuşağında yaşayan en yaşlı sert ağacı, Akdeniz’in uzak bir sıradağındaki kayalık yamacın tepesinde duruyor.
İtalya’nın bu sarp kayalıklarında, antik ağaçlardan oluşan bir topluluk yaşıyor. Üstelik bu meşelerden biri, dokuz yüzyıl boyunca dondurucu soğuklara, kar fırtınalarına, yüksek hızlı rüzgarlara ve kuraklığa göğüs germiş. Kesin konuşmak gerekirse, 934 ± 65 yıl boyunca…
Görünüşe göre bazı sert ağaçlar, yüksek irtifalarda bile (deniz seviyesinin 1.000 kilometreden fazla üstünde) sanılandan çok daha uzun süre hayatta kalabiliyor.
İtalya’daki Salento Üniversitesi’nde çalışan Lucio Calcagnile, “Bu uzun ömürlü ağaçlar, tarihimizin şahitleri” diyor.
“İklimimizin, güneş faaliyetinin ve insanların çevre üzerindeki etkilerinin tarihi; bu ağaçların halkalarında kayıtlı. Önümüzdeki zamanlarda başka önemli keşiflerin de yapılacağından kuşkumuz yok.”
Bu meşe ağacı her ne kadar olağanüstü olsa da, aslında gezegenimizdeki en yaşlı ağaç değil; hatta en yaşlı sert ağaç da değil. Yaprak dökmeyen kozalaklı ve yumuşak ağaçların, doğru koşullar altında birkaç bin yıl yaşadığını biliniyor. İçleri sert olan ve çiçek açan ağaçlar ise birkaç yüzyıl sonra çürümeye eğilimli.
Meşe ağaçları, emsallerinin çoğundan daha uzun yaşıyor. Fakat bu sürenin tam olarak ne kadar uzun olduğu tartışmaya açık; özellikle de az verimli bölgelerde.
Örneğin çiçekli ağaçların, Amazon yağmur ormanlarında ve tropikal Afrika savanasında bin yılı devirdiği biliniyor; fakat ılıman iklimli bölgelerde, ulaştıkları en yüksek yaş daha belirsiz.
Carly Cassella/ScienceAlert. Ç: O.
