Norveç’teki Bergen Üniversitesinde çalışan bilim insanı Marco Hirnstein, “Kadınlar daha iyi” diyor. “Dişilerin avantajı zaman ve ömür süresince değişmiyor fakat aynı zamanda nispeten ufak.”
Hirnstein biyolojik, psikolojik ve sosyal etmenlerin bilişsel kabiliyetlereki cinsiyet/yönelim farklılıklarına nasıl katkı yaptığıyla ve bu durumun altında hangi beyin mekanizmalarının yattığıyla ilgileniyor.
Araştırmacıların elde ettiği sonuçlar, kimin daha iyi olduğuyla ilgili yapılan bar tartışmalarına bir son verecek mi?
“Şimdiye kadar çoğunlukla erkeklerin daha iyi olduğu kabiliyetlere odaklanılmıştı. Fakat son yıllarda odak noktası kadınlara doğru kaydı” diyor Hirnstein.
Kadınların daha iyi olduğunu düşünmüştük ve öyleler de.
Bu cinsiyet/yönelim farklılıklarının kökeni; doğuştan gelen şeylere karşılık yetişmeyle ilgili olan şeyler ve söz konusu farklılıkların olası sonuçları, büyük toplumsal tartışmaların konusu olmuştu. Erkekler ve kadınlar farklı mesleklerde farklı becerilere mi sahip?
Ders kitapları ve popüler bilim kitapları, kadınların kelime bulmada daha iyi olduğunu söylüyor. Örneğin “F” harfiyle başlayan kelimeler veya hayvanlar ya da meyveler gibi belli bir sınıfa ait kelimeler bulurken… Kadınların kelimeleri hatırlamada daha iyi oldukları da bir “gerçek” olarak düşünülüyor.
Fakat gerçek bulgular, ders kitaplarının gösterdiğinden çok daha tutarsız: Bazı çalışmalarda kadınların üstün olduğu bulunurken, bazılarında erkeklerin üstün olduğu bulunmuş ve bazılarında da herhangi bir üstünlük tespit edilmemiş.
“Bazı entellektüel beceriler, erkekler ve kadınlar arasındaki ortalamada performansta farklılık göstermiyor veya önemsiz farklılıklar gösteriyor. Fakat ortalamada kadınlar bazı işlerde daha iyiyken, erkekler de diğer işlerde daha iyi.”
Kulağa malumun ilamı gibi gelebilir fakat Hirnstein ve meslektaşları, elde ettikleri bulguların teşhis ve sağlık hizmetlerinde nasıl fayda sağlayabileceğini belirtiyor.
Bilim insanları çalışma kapsamında bulabildikleri bütün doktora tezlerinin, yüksek lisans tezlerinin ve bilimsel bültenlerde yayımlanan çalışmaların verilerini birleştirerek analiz ettikleri bir “meta analiz” yürütmüş. Perspectives on Psychological Science bülteninde yayımlanan meta analiz, 350.000’i aşkın katılımcıdan elde edilen 500’den fazla ölçümü kapsıyor.
Araştırmacılar, kadınların bu konuda gerçekten de daha iyi olduğunu bulmuşlar. Üstünlük ufak olsa da, son 50 yıl boyunca ve bir bireyin ömrü süresince tutarlılık sergiliyor.
Bilim insanları ayrıca kadınlardaki bu avantajın, çalışmaya öncülük eden bilim insanının cinsiyet/yönelimine de bağlı olduğunu keşfetmiş: Kadın bilim insanları kadınlarda daha büyük bir avantaj olduğunu bildirirken, erkek bilim insanları avantajın daha ufak olduğunu bildirmiş.
Yazar: Margareth Barndon/Bergen Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
