Kan ve İnsan Beyin Hücrelerinden Oluşturulan ‘Canlı’ Anevrizma

0
Endotelyum hücreleriyle (yeşil) beraber görülen anevrizma ve bir kan pıhtısı (kırmızı). Elisa Wasson

Beyin anevrizmaları kabus gibi. Anevrizmada, beyninizdeki bir damar sessizce şişip kabarıyor ve günün birinde yırtılma ya da hayatı tehdit eden komplikasyonlar oluşturma tehlikesi sergiliyor.

Beyin anevrizmasının bazı tedavileri mevcut olsa da, beyindeki damarlara ulaşmanın biraz zor olacağını tahmin edebilirsiniz. Bu yüzden, tedavilerin değerlendirilmesi ve doktorlara bir miktar aktif katılımlı eğitim sağlanması amacıyla, beyninizin içine girilmeden önce bir çeşit ikame kullanılması ideal olurdu.

Şimdiyse ABD merkezli bir araştırma takımı, böyle bir şeyi gerçeğe dönüştürmüş. İnsan vücudunun dışında biyolojik olarak yazdırılmış ilk canlı anevrizmayı oluşturmuş; üzerinde tıbbi bir operasyon yürütmüş ve ardından iyileşmesini izlemişler.

Eğer doktorlar bir insanda henüz yırtılmamış beyin anevrizması olduğunu tespit ederse (maalesef bunları görmek zor), o bölgeye giden kan akışını kesmeye çalışıyorlar. Tedavinin iki farklı yöntemi olsa da, bunlar çok hoş şeyler değil.

Her iki tedavide de kan akışı durduruluyor ya da bozuluyor. Bu sayede anevrizma daha fazla büyümüyor ve muhtemelen patlamıyor. Fakat her yöntemin kendine özgü sorunları var ve hasta için hangisinin en iyi olacağını belirlemek zor olabilir.

(a) 3B yazılmış anevrizmanın canlandırması. (b) Anevrizma damar yapısı. (Kang vd., Biofabrication, 2020)

Lawrence Livermore Laboratuvarı’nde mühendis olan kıdemli yazar William Hynes, “Soruna baktık ve bilgisayar modellemesi ile deneysel yaklaşımları birleştirip birleştiremeyeceğimizi düşündük. Bu sayede, anevrizmaları tedavide daha belirleyici bir yöntem bulabilir veya hasta için en iyi olabilecek tedavileri seçebilirdik.”

“Şimdiyse, bir cerrahın anevrizma tedavisinde hangi yöntemin en iyi olacağını belirlemek üzere kullanabileceği, kişiselleştirilmiş bir modelin çerçevesini oluşturmaya başlayabileceğiz.”

Anevrizma modelindeki kırmızı renkli pıhtı ve yeşil renkli endotelyum hücreleri. Kang vd., Biofabrication, 2020

Jacinta Bowler/ScienceAlert. Ç: O.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz