Astrofizikçiler, evrenin bileşimi ve evrimine şimdiye kadarki en hassas sınırları koyan yeni ve güçlü bir analiz yürütmüşler. Pantheon+ adını taşıyan bu analiz ile birlikte evrenbilimciler kendilerini bir kavşak noktasında buluyor.
Pantheon+’un kuvvetli bulguları, evrenin yaklaşık üçte iki oranında karanlık enerjiden ve üçte bir oranında da (çoğunlukla karanlık madde şeklinde) maddeden oluştuğunu; son birkaç milyar yıl içerisinde de artan bir hızda genişlediğini gösteriyor. Fakat Pantheon+, henüz çözüme kavuşturulamayan bu genişleme hızındaki önemli bir anlaşmazlığı da güçlendiriyor.
Standart Evrenbilim Modeli olarak bilinen öncü evrenbilim kuramlarını çok daha katı ve kanıta dayalı istatistiksel temellere oturtan Pantheon+, karanlık enerji ve karanlık maddeyi açıklayan alternatif çerçevelere kapıları daha da fazla kapatıyor. Her ikisi de Standart Evrenbilim Modeli’nin temel ilkeleri olmasına rağmen, henüz doğrudan tespit edilmiş değiller ve modelin en büyük gizemleri arasında üst sıralarda bulunuyorlar. Pantheon+’un sonuçlarını takip eden araştırmacılar, artık daha kesin gözlemsel testlerin peşine düşebilir ve gözlemlenebilen evrene dönük açıklamaları daha da mükemmel hale getirebilirler.
Harvard & Smithsonian Astrofizik Merkezinde çalışan bilim insanı Dillon Brout, “Pantheon+’un bu sonuçlarıyla birlikte, evrenin dinamikleri ve tarihi üzerine bugüne kadarki en kesin sınırlamaları yerleştirebiliyoruz” diyor. “Verilerin altını üstüne getirdik. Evrenin çok uzun dönemler boyunca nasıl evrimleştiğini ve günümüzde karanlık enerji ile karanlık maddeye dönük en iyi kuramların güçlü kalmaya devam ettiğini, artık kendimize hiç olmadığı kadar güvenerek söyleyebiliyoruz.”
Brout, The Astrophysical Journal bülteninin özel bir sayısında altı gün önce yayımlanan ve Pantheon+’un yeni analizlerinin açıklandığı bir dizi makalenin başyazarı.
Kaynak: Harvard & Smithsonian Astrofizik Merkezi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
