2003 yılında Japon oyuncak firması Takara Tomy “Miyavdili Kedi Çeviri Aleti” çıkarttı. Cihaz kedilerden gelen 200 kelimeyi yorumlayabiliyor ayrıca 21 farklı duyguyu da sahiplerine açıklıyordu. Artık akıllı telefonlarımız var ve kedi sahipleri birkaç dokunuşla kedilerini anlamak için kullanacakları uygulamaları indirebiliyor.
Ancak kedi uzmanları bu aletlere şüpheli yaklaşıyorlar. Diyorlar ki, kedilerle anlaşmanın anahtarı, onların maymun iştahlı karakterlerine saygı duymak, bolca ilgilenmek ve sevmektir. Viyana Üniversitesi’nde hayvan davranışları çalışmakta olan Kurt Kotrschal “birsinin çıkıp da kedileri tamamen anlayabileceğini düşünmüyorum” diyor ve ekliyor, “çoğumuz köpekleri anlamanın daha kolay olduğunu bilir. Kedi ve köpeklerin bu farkı, farklı şekilde sosyalleşmelerinden geliyor.”
Köpekler kurtlardan evrimleşmiştir. Sürü halinde yaşarlar ve amaçları grubundakileri ve yavrularını rahatta tutabilmektir. Eğer bir köpek, bir insanla yaşıyorsa davranışlarını insana göre şekillendirir. Kediler köpekler kadar sosyal zekaya sahip değiller, ancak onların da sosyalleşme şekilleri çok büyük farklılıklar gösterebiliyor. Onlar savaşmaya daha yatkınlar ve sürü şeklinde yaşamak zorunda değiller. Böyle olunca, kediniz sizin varlığınızı umursamaz ve kendi istediği gibi davranır.
Kediler bireysel davranışlara yatkın olduğundan dolayı, üzerlerinde deney yapmak da zor oluyor. “Eğer onlar üzerinde standart bilişsel bir test yapmak isterseniz, büyük ihtimalle katılımcı pisiniz bunu reddedecektir” diyor Kotrschal. Bu testi evde bile yapacak olsanız, uzmanlar objektif bir test olacağından şüpheli. Ancak son 25 yılda kedileri anlamak için yapılan deneyler hız kazandı ve artık araştırmacılar kedi davranışları ve insanlarla olan ilişkileri hakkında daha çok bilgiye sahip.
Kedilerin birşeyleri anlatmak için kendi yolları var ve bunları okumayı öğrenmek bizler için zaman alıyor. “Kediler duygular ile iletişim kuruyorlar, bunlara kulak ve kuyruk hareketleri ekleniyor ve bu iletişim tarzı evrensel gibi görünüyor” diyor Kotrschal. Araştırmalara göre kediler yaklaşık 10 farklı sese sahipler. Ancak bunların ne anlama geldiğini araştırmacılar anlayabilmiş değil. Hatta mırlamanın en anlama geldiğini bile bilmiyorlar. Çünkü kedilerin çıkardıkları sesler, duygu ve hareketleri gibi evrensel değil.
“Ufak miyavlamaları çevirmek bu cihazlar için mümkün olabilir ama bazı zamanlarda kedilerin davranışlarını tahmin etmek imkansızlaşıyor” diye konuşuyor Kotrschal. İsviçre Hirzel Üniversitesi’nden Uygulamalı Etoloji ve Hayvan Psikolojisi çalışan Dennis Turner ise bu konu hakkında hala ikna olmamış, “ben böyle aletlerin işe yarayacağını hiç ama hiç düşünmüyorum” diyor ve ekliyor, “kediler duygularını dışarıya vuran hayvanlardır, eğer sahipleri onlarla bolca vakit geçirir, davranışlarını takip eder ve çıkardıkları sesleri öğrenirlerse böyle aletler kullanmalarına gerek kalmaz.”
Uzmanlar son olarak, piyasadaki miyavdili çeviricilerinin gerçekçi olmadığınında uzlaşıyor. “Eğer gerçekten kedilerin ne düşündüğünü, ne hissettiğini ne konuştuğunu anlayabiliyorlarsa bu bilgileri bizlerle de paylaşmalarını istiyorum, bilime katkıları olsun en azından” diye konuşuyor Turner. Kedi sahiplerini bu para tuzaklarına karşı uyarıyorlar. Onları anlamak için daha çok vakit harcamaların gerektiğini de tekrar vurguluyorlar.
