Kılıç balıkları, vücutlarının en belirgin yeri olan, kılıca benzeyen burunlarıyla tanınır.
(Uyarı: Kılıç balıklarını kullanarak düelloya girişmeyin, sonu iyi bitmeyecektir.)
Bu balıkların bir başka dikkate değer özelliği ise hızlarıdır. Her ne kadar ölçüm zorlukları nedeniyle su altında balıkların ne kadar hızlı hareket ettiğine dair henüz kesin bir ölçüm yapılmamış olsa da, kılıç balıklarının ortalama hızının saatte 64 kilometre olduğu ifade ediliyor ve tahminlere göre ulaşabilecekleri azami hız saatte 99 kilometrenin üzerinde. Bu gerçekten hızlı.
Önceki çalışmaların gösterdiği üzere, kılıç balıklarının kafa şekli suyun balıkların hareketine olan direncini düşürüyor ve balıkların suyu yararak ilerlemesini kolaylaştırıyor. Fakat bu balıkların sırrı sadece burunlarında değil, anlamak için başlarının biraz daha üzerine bakmak gerekiyor.
Journal of Experimental Biology dergisinde yayımlanan bir makaleye göre, araştırmacılar kılıç balıklarının kafasında yakın zamanda keşfedilen bir zayıf noktanın aslında yağ üreten bir salgı bezini barındırdığını ve bu bezden salgılanan maddenin balıkları kayganlaştırarak suda daha hızlı hareket etmelerini sağladığını keşfetti.
Hollanda’nın Groningen Üniversitesi’nde biyolog John Videler, bu salgı bezini meslektaşlarının Akdeniz’de yakalanan bir kılıç balığından aldıkları 20 yıllık MRI taramalarında fark etti. Bir diğer biyolog Roelant Snoek ile beraber eski taramaları incelerken salgı bezinin farkına varan Videler, bölgeyi daha iyi incelemek için dondurulmuş bir şekilde muhafaza edilen balığı görmeye gitti.
İlk anda dikkat çeken bir şeye rastlamadılar. Fakat araştırma esnasında Snoek inceledikleri bölgenin yakınına kaza eseri bir fener düşürdü ve durum birçok açıdan aydınlanmaya başladı. “(Snoek) birdenbire yağ bezine bağlı damarları fark etti.” diyor Videler. Araştırmacılar, bölge ısıtıldığında damarlardan sızan yağın kılıç balığının derisine yayıldığını gördü.
Videler ve arkadaşları, yağın balığın kayganlaşmasına yardımcı olduğunu ve bunun suyun direnicini yüzde yirmi oranında kırdığını düşünüyor. Videler teorisinin kanıtlanması için beklemek durumunda. Büyük cüsseli ve hızlı hareket eden kılıç balıkları kolaylıkla zapt edilemiyor. Gelecekte, taklit edilen yağ bezleri ve kılıç balığı derileri, teorinin geçerliliğini test edebilir.
Kenan Tümer
