Yedi köpek yılının bir insan yılına eşit olması bir efsaneden ibaret.
Yaşlı bir köpeğin gerçekten “yaşlı” olup olmadığını belirlemek biraz zor. Yaşlanma ırka göre değişebiliyor ve köpekler insanlardan çok farklı büyüyor, bu yüzden bizim yaşımızla onların yaşı arasında karşılaştırma yapmak pek kolay değil. Şimdiyse bilim insanlarından oluşan bir araştırma takımı, veteriner hekimlerin ne zaman bir köpeğin “ileri yaşta” olduğunu düşünebileceğini kesin olarak belirlemişler. İki gün önce Journal of Small Animal Practice bülteninde yayımlanan bir çalışmaya göre bir köpek, ırka bağlı olabilse de genellikle 12,5 yaşında yaşlı olabilir.
Bir insan yaşına göre yedi köpek yaşının hesaplanması, köpek yaşı konusunda yaygın ve inatçı bir şehir efsanesi. Amerikan Veteriner Tıbbı Birliğine göre orta boyutlu bir köpeğin yaşamının ilk yılı, insanlardaki 15 yıla denk. Yaşamının ikinci yılı ise bir insanın 9 yılı kadar. İki yaşından sonra insanlardaki her yıl, bir köpek için yaklaşık beş yıl demek. Aralıkları daha düzensiz olan bu yıl kıyaslaması ve yaşlanmadaki ırka özgü farklılıklar, kendi yaşımızla köpeklerin yaşını karşılaştırmayı daha da çetrefilli hale getiriyor.
Liverpool Üniversitesinde çalışan bir araştırma takımı, yeni çalışmasında Ufak Hayvan Gözlem Ağı şeklinde adlandırılan ve hayvanların elektronik sağlık kayıtlarının tutulduğu bir veri tabanını incelemiş. Bunun sonucunda ufak ırkların (Jack Russel teriyerleri gibi) daha yavaş yaşlanma eğiliminde olduklarını keşfetmişler. Bu köpeklerin 14 yaşına yaklaştıkları zaman yaşlı oldukları düşünülebilir. Labrador retriever gibi daha büyük ırkların ise 12 yaşında yaşlı oldukları düşünülüyor.
Araştırma takımı, yaşlı köpekleri etkileyen en büyük beş sağlık sorununu da belirlemiş. Bunlardan ilki, aralarında kilo kaybı ve fazla kilolu ya da zayıf olmanın da içinde bulunduğu ağırlıkla ilgili sorunlar (yüzde 35). Hareket etmekte zorlanmak ve tutukluğun da dahil olduğu kas iskelet problemleri, yüzde 33 ile ikinci sırada geliyor. Tartar oluşumu, diş ve diş eti hastalıkları ve ağızla ilgili diğer durumlar yüzde 31’lik kısmı oluşturuyor. Ciltle ilgili problemler; şişkinlikler, enfeksiyonlar ve kıl kaybı, örneklenen kayıtların yüzde 28’sinde sorun olarak belirlenmiş. Son olarak ishal ve kusma gibi sindirim sorunları da yüzde 22’lik dilimi oluşturuyor.
Liverpool Üniversitesinde çalışan hayvan -insan etkileşimi araştırmacısı ve makalenin eş yazarı Carri Westgarth, “Bu çalışma, veterinerlerin köpeklerin ne zaman ‘ihtiyar’ veya ‘yaşlı’ olarak düşünülebileceği bir aşamada olduklarını fark etmeye başladıklarını ilk defa incelememize olanak sağladı” diyor bir açıklamada. “Köpek sahiplerinin veterinerlerin teşhis ettiği hangi işaret ve durumları fark ettiğini analiz ederek, köpeklerimize en iyi şekilde nasıl bakabileceğimizi daha iyi anlayabiliriz.”
Makalenin yazarları bu sonuçları kullanarak bir Yaşlanan Köpek Araç Kiti oluşturmuş. Ücretsiz olan bu çevrim içi kaynak, köpeğiniz büyürken dikkat edeceğiniz işaretlerin bir listesini barındırıyor. Köpek sahiplerinin uyuşukluk işaretlerine, yürürken daha çok sallanıyor gibi görünüp görünmediğine ve geceleyin daha fazla gezinip daha endişeli durup durmadığına dikkat etmesini öneriyor.
Köpeklerde yaşlanmanın dikkat edilecek bazı ortak işaretleri arasında bulutlu gözler veya görmekte zorlanma, nefesin giderek kötüleşmesi, yürür veya koşarken yavaşlama ve idrar ya da dışkı yaparken zorlanma bulunuyor. Tüm bunların kanser gibi daha ciddi bir hastalığın işareti olmadığından emin olmak için bir veteriner ile konuşulması gerekiyor.
Araştırma takımı, yaşlı köpekler için veteriner hekimin düzenli şekilde ziyaret edilmesini, sağlık ihtiyaçları konusunda bir adım önde olabilmeleri için köpek sahiplerinin ırka özgü durumları anlamasını ve köpeklerinin sağlığı konusunda önleyici tedbirler almasını öneriyor.
Çalışma, İngiltere Ufak Hayvan Veterinerlik Birliğinin fon toplama ve burs sağlama bölümü olan BSAVA PetSavers tarafından fonlanmış.
Yazar: Laura Baisas/Popular Science. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
