Dünya çapındaki araştırmacılar, kuantum fiziğin gücünden yararlanarak eşi görülmemiş karmaşıklıkta hesaplamalar yürüten bir bilgisayar oluşturmak için büyük çaba gösteriyor. Böyle bir bilgisayarın önünde halen büyük engeller bulunsa da, günümüzdeki ilk prototipler kayda değer marifetler sergiliyor.
Buna örnek olarak, “zaman kristali” adı verilen yeni bir madde halinin oluşturulması verilebilir. Bir kristalin yapısı uzayda nasıl tekrarlanıyorsa, zaman kristali de zamanda tekrarlanıyor ve bunu da sonsuz şekilde, herhangi bir enerji girişi gerekmeden yapıyor; tıpkı pile ihtiyaç duymadan sonsuza kadar çalışan bir saat gibi. Maddenin bu halini oluşturma arayışı, kuramsal ve deneysel açıdan uzun süredir devam eden bir güçlük niteliği taşıyor. Fakat bu arayış nihayet sonuç vermiş olabilir.
Üç gün önce Nature bülteninde yayımlanan bir makaleye göre Stanford Üniversitesi, Google’ın Kuantum Yapay Zeka bölümü, Max Planck Enstitüsü Karmaşık Sistemler Fiziği bölümü ve Oxford Üniversitesinde çalışan bilim insanları, Google’ın Sycamore kuantum bilişim donanımını kullanarak bir zaman kristali oluşturduklarını aktarıyorlar.
Stanford’da doktora sonrası araştırma görevlisi ve yeni çalışmanın eş baş yazarı olan Matteo Ippoliti şöyle aktarıyor: “Burada yaptığımız şey esasında geleceğin kuantum bilgisayarları olacak cihazları alarak, onları kendi başlarına karmaşık kuantum sistemleri şeklinde düşünmek. Bilgisayara hesaplama yaptırmak yerine, onu maddenin yeni hallerini gerçeğe dönüştürmek ve tespit etmek için yeni bir deney platformu olarak kullanıyoruz.”
Yazar: Taylor Kubota/Stanford Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
