Yüz maskesi satışları patladı. Fakat doktorlara göre, koronavirüse karşı en iyi koruma bu değil…
Tıbbi yüz maskeleri, COVID-19’un patlak vermesiyle birlikte bu durumun ayrılmaz bir parçası haline geldi.
Çinli yetkililer, Çin’de 79 bin kişiye bulaşan ve 2469 kişiyi öldüren bu hastalığın yayılmasını azaltmak için vatandaşları yüz maskesi takmaya zorluyor.
Fakat doktorlar, yüz maskelerinin çoğu insanın düşündüğü kadar etkili olmadığını; kendinizi virüsten korumanın daha iyi yöntemleri olduğunu söylüyorlar.
Maske takmak, koronavirüsü önleme bakımından en iyi yöntem değil
Koronavirüs salgını, Çin’de yüz maskelerinin yoğun şekilde talep görmesine yol açtı. Hatta insanlar bir tane maska için, eczane önünde saatlerce sırada bekliyor.
Buna cevap olarak ise dünya çapındaki fabrikalar fazla mesai yaparak daha fazla maske üretmeye çalışıyor. Çin’in ürün ihracatı geçici olarak durduğu için de, daha fazla bölge insanı bunlara erişebiliyor.
Koronavirüsün insandan insana yayılışını önleyecek bir aşı henüz yok. Pek çok insan ise maske takmanın kendilerini koruyacağını düşünüyor.
Fakat bu hastalık üzerinde çalışan bilim insanları ve doktorlara göre, maske sizi korumayabilir.
Ameliyat maskeleri, genelde daha çok; zaten hasta olan insanlar için kullanışlı oluyor çünkü bu kişinin, diğerlerine enfeksiyon yaymasını önlüyor.
Standart ameliyat maskeleri, büyük parçacık ve damlacıkları engellemek için tasarlanmış; küçük virüs parçacıklarını değil. Ayrıca bunlar genelde burun, ağız ve çene etrafındaki boşlukları pek kapatmıyor. Daha güçlü olan solunum maskeleri, virüslere karşı korumada daha etkili olabilir fakat bunlar da kişiyi sıkı bir şekilde kapattıkları zaman etkili oluyorlar.
Alberta Üniversitesi’nde kimya ve malzeme mühendisliği yardımcı doçenti olan Hyo-Jick Choi, “Ameliyat maskeleri, bulaşıcı nitelikteki küçük damlacıkları süzemez” diyor.
“Aynı zamanda, solunum aletleri ve ameliyat maskelerinin virüsü öldürme gibi bir işlevi yok. Bu yüzden virüs taşıyan damlacıklar, maskelerin ve solunum aletlerinin yüzeyine geldiğinde; birkaç saatten bir haftaya kadar hayatta kalabilirler.”
Bu durum, üzerinde virüs parçacıkları olan bir maskeyi uzun süre takmanın, aslında sizi ve diğer kişileri tehlikeye sokabileceği anlamına geliyor.
Aslında Dünya Sağlık Örgütü, maskeden önce diğer güvenlik önlemlerine öncelik veriyor. Bunlar arasında ellerinizi sık sık yıkamak, hapşırıp öksürdüğünüz zaman peçete kullanmak ve bunları çöpe atmak ya da diğer insanlardan bir metre uzakta durmak yer alıyor.
DSÖ, sadece ellerinizi sık sık yıkarsanız ve maskeleri uygun şekilde atarsanız yüz maskesi giymenizi öneriyor.
Fakat Choi, kendisinin etkili bir maske bulduğuna inanıyor; hem ufak virüs parçacıklarını hapseden, hem de onları tamamen etkisiz hale getiren tuz kristalleriyle kaplanmış bir maske bu.
“Bir salgın veya yayılım esnasında, solunum hastalıklarının kontrol edilip önlenmesi için hızla karşılık verilirken çok önemli bir unsur olabilir” diyor.
Bu arada 3M ile Honeywell gibi tıbbi malzeme üreticileri, artan talebe yetişmek için ameliyat maskesi üretimine hız veriyorlar.
Çin dışındaki şirketler, Asya’dan binlerce e-posta aldıklarını ve milyonlarca maske gönderdiklerini söylüyor. Çin, Vuhan sakinlerinin tecritini sıkılaştırdıkça; etkisi ne olursa olsun, yüz maskesi talebi yakın zamanda azalacak gibi görünmüyor.
Johns Hopkins Sağlık Güvenliği Merkezi’nde çalışan bilim insanı Eric Toner, “Zararı yok ancak önleme bakımından çok etkili olması muhtemel değil” diyor.
Yazarlar: Mark Abadi, Robert Leslie, Kaitlyn Wang/Business Insider. Çeviri: Ozan Zaloğlu.
