Bilim insanları, 2004 yılında NASA’nın uzay tabanlı Galaksi Evrimi Kâşifi (GALEX) ile daha önce Samanyolu galaksisinde görülmeyen bir cisim tespit etmişler: Merkezinde bir yıldızın yer aldığı büyük, soluk bir gaz kütlesi… Cisim insan gözünün göremediği ışıklar yaysa da, GALEX bu kütleyi morötesi (UV) ışıkta yakalamış ve bu sebeple cisim, görüntülerde mavi görünmüş. Sonradan yapılan gözlemler, kütlenin içerisinde kalın bir halka yapısı olduğunu da ortaya çıkarmış. Bu yüzden araştırma takımı, cisme Mavi Halka Bulutsusu lakabını takmış. Sonraki 16 yıl boyunca, cisim üzerinde Dünya ve uzay tabanlı birden fazla teleskopla çalışmışlar. Fakat ne kadar fazla şey öğrenirlerse, cisim o kadar gizemli hale gelmiş.
18 Kasım’da Nature bülteninde yayımlanan yeni bir çalışma, meseleyi nihayet çözmüş olabilir. Cisim üzerinde toplanan bol miktarda veriye en ileri kuramsal modelleri uygulayan araştırmacılar, bulutsunun (uzaydaki bir gaz bulutu) muhtemelen çarpışıp birleşerek tek yıldız haline dönüşen iki yıldızın enkazından oluştuğunu öne sürüyor.
Birleşen yıldız sistemlerinin oldukça yaygın olduğu düşünülse de, oluştuktan hemen sonra üzerlerinde çalışmak neredeyse imkansız gibi; çünkü bu çarpışmadan çıkan enkaz önlerinde perde oluşturuyor. Bu enkaz (en az yüz binlerce yıl sonra) dağıldığında ise belirlenmeleri zor oluyor çünkü birleşmemiş yıldızları andırıyorlar. Mavi Halka Bulutsusu ise aradaki kayıp halka gibi görünüyor: Gökbilimciler, bu yıldız sistemini birleşmeden yalnızca birkaç bin yıl sonra görüyorlar; birleşmenin kanıtları halen bol miktarda olduğu zaman… Görünüşe göre bu cisim, birleşen bir yıldız sisteminin bu aşamada bilinen ilk örneği.
W. M. Keck Gözlemevi. Ç: O.
