Umarız.
Etkili bir nezle tedavisi bulunamamasının sebeplerinden biri de, nezlenin sebeplerinin çok çeşitli olmasıdır. Fakat bilim insanları, üretmesi şaşırtıcı şekilde basit olan bir aşıyla nezlenin birden fazla türünü hedef almanın yolunu buldular.
Aşı, çoğu nezlenin suçlusu olan viral enfeksiyonları, yani çok sayıda farklı rinovirüsü bir araya getiriyor ve hepsiyle savaşmaya muktedir bir karışım oluşturuyor.
Emory Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, söz konusu tedaviyi fare ve makak gruplarına uyguladılar. İlacın, içerisinde bulunan tüm rinovirüs türlerine karşı antikor cevaplarını tetiklediğini ve tek vuruş ile birden fazla tehdidi etkili bir şekilde durdurduğunu keşfettiler.
Takım üyesi Martin Moore şöyle söylüyor: “Bu kadar basit olan bir çözümü son 50 yıl boyunca kimsenin denememiş olması şaşırtıcı bir şey. Biz sadece 50 rinovirüs cinsini karıştırıp aşımıza koyduk ve her birinden yeterli miktarda bulunduğundan emin olduk.”
Aşı henüz nezleyi iyileştirmiyor fakat bağışıklık sisteminin, virüsün birden farklı sebebine karşı savunma yapmaya hazır olduğunu gösteriyor; en azından hayvanlarda durum böyle. Etkinin tekrarlanıp tekrarlanamayacağını görmek amacıyla insanlarda da deney yapılacak.
Bilim insanları geçmişte tekil rinovirüslere karşı aşılama yaparken başarılı olmuşlardı fakat rinovirüslerin sayısı oldukça fazla (son sayımda 100’den fazla çıktı) ve hepsi birbirinden farklı.
Bu virüsler aynı zamanda astım gibi solunum sorunlarıyla bağlantılılar ve kulak ile sinüs iltihaplarına da neden olabiliyorlar.
Vücuda yapay olarak geniş bir rinovirüs çeşitliliği sunulduğunda, bağışıklık sistemi karşı saldırıya geçme fırsatı buluyor ve sonra aynı virüslerle doğal yoldan karşılaştığı zaman onları defetmeye hazır hale geliyor.
Farelerde yirmi beş, makaklarda ise 50 farklı etkisizleştirilmiş rinovirüs cinsi kullanıldı ve hayvanlar her iki vakada da bu özel cinslerin her birini hedef alan antikorlar üretti.
Karışım kuvvetli olmasına rağmen, her bir dozdaki toplam protein miktarı aynıydı. “Bu farklılıklar, tamamen farklı olan 50 aşının karışımına değil, hafif şekilde farklı olan bir demet Noel süsüne benziyor” diye açıklıyor Moore.
Bilim insanları, aşıların hayvanların çok daha sonra hasta olmasını önleme kapasitelerini test etmedi. Ancak bu çalışmanın ardından yapılan takip çalışmaları, aşıların ürettiği antikorların laboratuvar koşullarındaki insan hücrelerinde yer alan rinovirüsleri de engelleyebildiğini gösterdi.
“Nezle aşısı oluşturmanın, üretime bağlı teknik zorluklara indirgenebileceğini düşünüyoruz” diyor Moore.
Moore ve meslektaşları insanlarda deney yapmak için yeteri kadar gönüllü bulduğunda, bunun insanlarda da etkili olup olmadığını göreceğiz. Sonuç olarak, işten izin alma bahanelerimizden biri daha eksilebilir.
Sonuçlar Nature Communications bülteninde yayınlandı.
ScienceAlert
