Portakal suyunu yere bırakın.
Bu yılki grip mevsiminin şakası yok.
Grip virüsü son aylarda ABD’de hızla yayıldı ve insanlar hastalıktan korunmak için bazı tuhaf davranışlara yöneldiler. Bunların arasında portakal suyunu kafalarına dikmek, “ateşlerini” aç bırakmak ve antibiyotik almak da bulunuyor. (Baştan söyleyelim, bunların hiçbiri işe yaramıyor.)
Portakal suyu yüksek miktarda şeker içerir ve içerdiği C vitaminin, virüsleri alt etmeye yardımcı olduğuna dair neredeyse hiç kanıt yok.
Hasta olduğunuz zaman kendinizi besinlerden mahrum bırakmak da geri tepebilir; zayıflayan bağışıklık sisteminiz, hastalığı defetmek için besinlere ihtiyaç duyar. Ayrıca antibiyotikler bakterileri öldürür, virüsleri değil. Virüsler, hem gribe hem de nezleye sebep olan şeylerdir.
Bunlar yerine, hastalığı defetmek için atabileceğiniz ve araştırmayla desteklenmiş birkaç tane adım bulunuyor.
Şunu da aklınızda tutun; grip ve nezlenin belirtileri birbirlerine çok benzer olabilir, ancak bu önleme ve savunma amaçlı tavsiyelerin çoğu durumda yardımcı olması lazım.
1. İçme suyuyla gargara yapın
Eğer nezlenin geldiğini hissetmeye başlıyorsanız, sıradan içme suyuyla gargara yapmayı deneyin. American Journal of Preventive Medicine bülteninde yayınlanan ve yaklaşık 400 sağlıklı gönüllü ile yapılan bir çalışmada, çalışmanın yapıldığı dönem esnasında sıradan içme suyuyla gargara yapan kişilerin, üst solunum yolu enfeksiyonları (ÜSYE’ler; sıklıkla nezle ve grip ile ilişkilendirilen bir enfeksiyon türü) nedeniyle hastalanma ihtimallerinin önemli oranda daha düşük olduğu bulundu.
Araştırmacıların vardığı sonuç, “su ile basit şekilde gargara yapmak, sağlıklı insanlar arasında ÜSYE’leri önleme bakımından etkiliydi” olmuştu.
2. Biraz tavuk çorbası için
Tuhaf ancak, son zamanlarda yapılan birkaç çalışmada, tavuk çorbasının aslında nezle belirtilerini azaltabildiği öne sürüldü.
Bu geleneksel tedavinin neden işe yarıyor göründüğü henüz belli değil, ancak eldeki bulgular, çorbadaki bazı bileşenlerin, pek çok nezle belirtisini tetikleyen iltihabı sakinleştirmeye yardımcı olduğunu öne sürüyor.
Amerikan Göğüs Hastalıkları Uzmanları Derneğinin resmî yayın organı olan Chest bülteninde yayınlanan bir çalışmada araştırmacılar, tavuk çorbasının nötrofillerin (akut enfeksiyonu gösteren beyaz kan hücreleri) hareketini yavaşlattığını buldular.
Araştırmacılar, çorbanın tam olarak hangi kısmının faydalı olduğunu deşifre etmek amacıyla, bileşenlerden bazılarını tekil şekilde de test ettiler ve hem sebzelerin hem de tavuğun, “kısıtlayıcı faaliyete” sahip göründükleri sonucuna vardılar.
3. Bolca dinlenin
Yeterli miktarda uyumak (bir gecede yedi ve dokuz saat arası), düzgün şekilde çalışan bir bağışıklık sisteminin anahtarı. Bağışıklık sistemi, hem var olan bir nezleyi uzaklaştırmaya yardımcı olmada, hem de sizi yeni bir nezleye karşı savunmada çok önemli bir rol oynuyor.
JAMA Internal Medicine bülteninde 2009 yılında yayınlanan bir çalışmada araştırmacılar, iki hafta boyunca 153 sağlıklı erkek ve kadının uyku alışkanlıklarını takip ettiler ve bu kişilerin uyuma düzenleri hakkında bir fikir elde etmeye çalıştılar.
Ardından bu kişilere, rinovirüs (nezle adıyla da bilinir) içeren burun spreyleri verdiler ve onları beş gün daha izlediler.
Düzenli olarak yedi saatten az uyuyan gönüllülerin nezle olma olasılıkları, her gece sekiz veya daha fazla saat uyuyanlara göre yaklaşık üç kat daha yüksekti.
4. Bir çinko desteği veya pastil kullanmayı deneyin
Yapılan çalışmalarda nezleyi önleme veya tedavi etme konusunda muhtemelen hiçbir şey yapmadığı bulunan C vitamininden farklı olarak, bu mevsim belki de çinkoyu denemeye değer.
Bu mineral, nezleye yol açan mikroplar olan rinovirüslerin çoğalmasına müdahale ediyor gibi görünüyor.
2011’de, yakın zaman önce hasta olan insanlar üzerinde yapılan çalışmalar incelendi ve araştırmacılar, çinko almaya başlamış insanlara bakarak bunları, sadece plasebo ilacı almış olanlarla karşılaştırdı. Çinko alan insanlar daha kısa süre nezle olmuştu ve nezle belirtileri daha hafifti.
Çinko, bağışıklık sistemimizin çalışması için gerekli olan iz elementtir. Yeterli çinko almamak (Harvard Tıp Okulu araştırmacıları, günlük olarak 15-25 mg çinko öneriyor), T hücrelerimizin ve diğer bağışıklık hücrelerinin çalışmasını etkileyebilir.
Ancak, aşırı miktarda almamak da önem taşıyor: Aşırı miktarda takviye almak, bağışıklık sisteminin çalışmasına müdahale edebilir ve istenen sonucun tam tersi bir etki gösterebilir.
5. Ağrılar için asetaminofen (Tylenol veya Advil) yardımcı olabilir
Advil ve Tylenol gibi reçetesiz satılan ağrı kesiciler, sıklıkla nezle ve griple birlikte görülen ağrı ve sızılar için faydalı olabilir. Ancak, virüsler konusunda hangisinin daha iyi rahatlama sağladığına dair yapılan araştırmalar sonuçsuz kaldı.
2013 yılında British Medical Journal bülteninde yayınlanan ve üst solunum yolları enfeksiyonu olan (nezle değil) 1.000’e yakın insanın incelendiği bir çalışmada, Tylenol’ün daha güçlü bir rahatlama sağladığı öne sürüldü. Fakat Advil iltihap karşıtı bir ilaç olduğundan, şişmiş haldeki bezeleri dindirmek için daha iyi olabilir.
6. Öksürüğü yatıştırmak için bal kullanın
Eğer öksürük şurubunun tadını sevmiyorsanız, şanslısınız: Dünya Sağlık Örgütü, çocukların öksürük tedavisi için bal kullanılmasını öneriyor.
Bir hafta veya daha az süre hasta olan 300 çocuk üzerinde yapılan ve 2012 yılında Pediatrics bülteninde yayınlanan bir çalışmada, yatma zamanında 10 gram bal verilen çocukların öksürük belirtilerinin daha az olduğu bulundu (etkisiz bir ilaç verilenlerle karşılaştırıldığında).
Tuhaf şekilde, bal verilen çocuklar ayrıca daha deliksiz uyumuştu.
7. Eğer burun delikleriniz tıkandıysa, tıkanıklık giderici bir ilaç deneyin ve Vicks’i atlayın
Mayo Clinic’te çocuk ve genç sağlığı bölümünün fahri bir üyesi olan Jay L. Hoecker‘a göre, Vicks VapoRub gibi nane özü içeren kremler, tıkanmış bir burnu açmaya yardımcı olmuyorlar.
Geçenlerde Klinik için yazdığı bir gönderide şöyle söylüyor: “Bunun yerine VapoRub’ın güçlü nane özü kokusu, beyninizi kandırıyor ve bu yüzden burnunuz açılmış gibi hissediyorsunuz.”
Kendisi tıkanıklık için, Sudafed gibi reçetesiz satılan tıkanıklık giderici tabletler ve burun spreyleri öneriyor. Yapılan çalışmalar, bunların burun astarınızdaki kan damarlarını daraltabildiğini ve şişkinliği azaltmaya yardımcı olabildiklerini öne sürüyor.
8. Eğer mideniz de bulanıyorsa, zencefil biraz rahatlama sağlayabilir.
Nezle olmanın, bazen bütün vücudumuzu raydan çıkarabildiği görünüyor. Eğer ayrıca midenizin bulandığını hissediyorsanız, şişkinlik hissediyorsanız veya sindirim güçlüğü yaşıyorsanız, zencefilin faydası olabilir.
British Journal of Anesthesia bülteninde yayınlanan bir çalışmada, plasebo ilacı alanlar ile zencefil alanlar karşılaştırıldı ve sadece bir gram kök yemenin, deniz tutması, sabah bulantısı ve kemoterapinin sebep olduğu mide bulantısı belirtilerini yatıştırmaya yardımcı olduğu bulundu.
Northwestern Üniversitesi Feinberg Tıp Okulunda sindirimbilim profesörü olan Stephen Hanauer, Prevention sitesine konuşarak, zencefilin genel olarak gaz giderme ve sindirim güçlüğü için de faydalı olabileceğini söylüyor.
Hanauer’in söylediğine göre kök, mide boşaltımını hızlandırıyor ve gazı çıkarmaya yardımcı oluyor.
Business Insider
