Omurilik ve Beyinsapının Yeni, Şaşırtıcı Rolleri

0
Omuriliğin, dokunmayla ilişkili farklı tip nöronları gösteren en kesiti. Dorsal boynuz nöronları (kırmızı) ve postsinaptik dorsal sütun nöronları (yeşil) birlikte çalışıp ciltteki duyu nöronlarından dokunmayla ilgili bilgiyi alıyor, bu bilgiyi işliyor ve sonrasında beyin köküne iletiyor. Görüntü: Carmine Chavez-Martinez ve Anda Chirila

Dokunma duyusu, evde yaptığımız rutin işlerden gizli tehlikeler barındırabilen alışık olmadığımız yerlerde gezinmeye kadar neredeyse yaptığımız her şey için gerekli. Bilim insanları uzun bir süredir, ellerimiz ve vücudumuzun diğer kısımlarıyla elde ettiğimiz dokunma bilgisinin tam olarak nasıl beyne gittiğini ve hissettiğimiz duyuları oluşturduğunu anlamakla ilgileniyor.

Fakat dokunma duyusunun önemli kısımları (omurilik ile beyinsapının sinyallerin alınması, işlenmesi ve gönderilmesiyle ne gibi bir ilgisinin olduğu da dahil) şimdiye kadar pek anlaşılamamış.

Şimdiyse Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesinde çalışan bilim insanlarının yayımladığı iki yeni makale, omurilik ve beyinsapının dokunma duyusuna nasıl katkı yaptığıyla alakalı yeni bilgileri ortaya çıkarıyor.

Araştırma özellikle, daha önce dokunma duyusunun sadece iletim merkezleri olduğu düşünülen omurilik ve beyinsapının, daha yüksek seviyeli beyin bölgelerine yolculuk eden dokunma sinyallerinin işlenmesine etkin şekilde katıldıklarını gösteriyor.

4 Kasım’da Cell bülteninde yayımlanan çalışma, omurilikteki özelleşmiş nöronların hafif dokunmayı (el ile hafif şekilde dokunulması veya yanağa kondurulan bir buse gibi) işleyen ve bu bilgiyi beyinsapına gönderen karmaşık bir ağ oluşturduğunu gösteriyor.

23 Kasım’da Nature bülteninde yayımlanan bir diğer çalışmada ise araştırmacılar, doğrudan ve dolaylı dokunma güzergâhlarının birlikte çalışarak beyinsapında birleştiğini ve dokunmanın işlenme biçimini şekillendirdiğini belirliyor.

 

Yazar: Catherine Caruso/Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz