SpaceX firması geçtiğimiz Eylül ayında başarısız bir fırlatma gerçekleştirmişti. Fırlatma sırasında bir patlama meydana gelmiş ve bunun sonucunda bir adet Falcon 9 roketi, taşıdığı yükler ve fırlatma rampası kullanılmaz hale gelmişti. Bu kazadan sonra firma başka bir fırlatma işlemine hazırlanıyor. Firma dört ay içinde patlamanın nedenlerini tespit edip bunları onarmıştı.
Şirketin CEO’su Elon Musk’a göre, normal şartlarda kasım ayında gerçekleşmesi gereken fırlatma, Eylül ayında ki kazanın şirket tarihindeki en karmaşık hatalar içermesi nedeniyle ertelenmek zorunda kaldı.
SpaceX firmasından yapılan açıklamada, patlamadan sonra süren soruşturmanın sonuçlarına yer verildi. New York Times’tan Kenneth Chance patlamanın sebeplerini aşağıdaki gibi açıkladı:
SpaceX, NASA, Federal Havacılık Kurumu ve ABD Hava Kuvvetlerinden uzmanların bulunduğu soruşturma ekibi patlama ile ilgili birçok veriyi inceledikten sonra şu sonuca vardı: Patlama, roketin ikinci kademesinde bulunan Oksijen tanklarının içindeki Helyum tanklarından kaynaklandı. Helyum, motor çalışırken oksijenin basınç altında kalmasına yardımcı oluyor.
Helyum tankları iki katmandan oluşmakta: Karbon sargı ve iç alüminyum tabakası. Tahminlere göre, bu tabakaların, Falcon 9’un içerdiği süper-soğutucu oksijen ve helyum ile, motorun çalışması sırasında etkileşime girmesiyle yaşanan hızlı sıcaklık değişimi, iki tabakanın farklı oranlarda küçülmesine yol açmış olabilir. Bunun sonucunda da bükülen ve açılan deliklerden çevredeki oksijen içeri girmiş olabilir.
Oksijenin yanıcı iki tabaka arasında sıkışması, biraz sürtünmenin de yardımı ile yanma etkisini kolaylıkla başlatabilir. SpaceX’e bir şeylerin yanlış gittiğini gösteren verilerin ulaşmasından yalnızca 0.093 saniye sonra roket alevler içinde kalmıştı.
SpaceX bu problemi çözmek için sıcaklığı daha yüksek Helyum kullanıp eski konfigürasyona dönmeyi planlıyor. Uzun vadede, Helyum tankları üstünde tasarım değişiminin bükülmeyi engellemesi amaçlanıyor.
Çeviren: Göktürk Vercan
