Çürüyen bir yiyeceğin yaydığı keskin koku, genelde insanları uzaklaştırır. Oregon Üniversitesi’nde çalışan insanbilimcilere göre bu tiksinme hissi, patojenlere maruz kalmaktan kaçınmaya yardımcı olmak için evrimleşen bir tepki.
İnsanbilim, biyoloji ve psikoloji dallarını bir araya getiren bir araştırma projesinde bilim insanları, Ekvator’un yerli Şuar halkında görülen tiksinme davranışlarını araştırmış. Araştırmacılar piyasayla en fazla bütünleşmiş hanehalklarında yaşayan kişilerde, tiksinme hassasiyetinin en yüksek seviyelerde olduğunu keşfetmişler.
Araştırma, PNAS bülteninin yeni sayısı öncesinde 23 Şubat’ta çevrimiçi olarak yayımlandı.
OÜ Antropoloji Bölümü’nde çalışan ve yeni çalışmanın eş yazarı olan Profesör Lawrence Sugiyama şöyle aktarıyor: “Evrimleşmiş psikoloji açısından bakıldığında tiksinmenin, patojenlere karşı maruziyetimizi düzenleme işlevi gösteren evrimleşmiş bir duygu olduğunu önceki araştırmalara göre daha doğrudan biçimde gösterdik.”
“Bu bir davranış” diyor Sugiyama, “ve belli bir ortamdan kaçınmanın nispi faydaları ile maliyetlerini hesaba katmak üzere ayarlanmış.”
Araştırmanın odak noktası olan Şuar halkında, yaşam şekilleri değişiklik gösteriyor. Bazı topluluklarda palmiye ağacından yapılan evler, samanla örtülü damlar ve toprak zemin bunuyor. Diğerlerinde ise teneke çatıların yer aldığı ahşap evler bulunuyor. Bazıları sularını akarsu ya da nehirlerden elde ederken, yollara yakın olan diğerleri ise membayla beslenen su sistemlerine, ocaklara, elektriğe, buzdolabına, sağlık hizmetlerine, sağlık önlemlerine ve diğer dış ürünlere erişebiliyor. Araştırmacılar, piyasa ekonomisiyle en fazla bütünleşmiş hanehalklarında yaşayan bireylerde en yüksek tiksinme hassasiyetinin ve en düşük enfeksiyon seviyelerinin bulunduğunu keşfetmişler.
Jim Barlow/Oregon Üniversitesi. Ç: O.
