Dünyanın pek çok bölgesinde, insanlar saatlerini her yıl iki defa toplu şekilde yeniden ayarlıyorlar. Mevsime bağlı olarak saatler ya bir saat ileri alınıyor, ya da bir saat geri; bu uygulama, uyanma saatlerimiz ile gün ışığı arasındaki örtüşmeyi en fazlaya çıkarmak üzere tasarlanmış.
Şimdiyse Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi (AASM) Halk Güvenliği Takımı ve İdare Kurulu üyeleri, yaz saati uygulamasının yürürlükten kaldırılmasını isteyen bir tavsiye metni yayınlamışlar.
Bilim insanları, Clinical Sleep Medicine bülteninde şöyle yazıyor: “Yaz saati uygulaması, insanların sirkadyan biyolojisiyle tam uyumlu değil. Dolayısıyla, geciken doğal aydınlık/karanlık döngülerinin insan faaliyetleri üzerindeki etkileri, sirkadyan hizasının bozulmasına yol açabilir. Bu durum, bazı çalışmalarda kalp damar hastalığı, metabolik sendrom ile diğer sağlık tehlikelerinin artışıyla ilişkilendirilmiş”
“Bu sebeple AASM’nin takdiri; sabit, ulusal ve yıl boyunca devam eden standart bir zaman lehine mevsimsel zaman değişikliklerinin terk edilmesi yönündedir.”
Bilim insanlarının makalesi ABD’ye odaklanıyor ve saatlerin ilkbaharda değiştirilmesiyle ilişkili sağlık istatistiklerine değiniyor. O zamanda saatler bir saat geri alınıyor ve herkes, genelde uyku sürelerinden bir saat kaybediyor.
Yaz saati uygulamasının görünüşteki başlıca ekonomik gerekçesi, enerji tüketiminin azaltılması. Bu etkinin, evlerin ısıtılması ve soğutulmasına olan bağımlılık arttığından; bazı bölgelerdeki enerji kullanımında görülecek muhtemel bir artışta yüzde 0.5 ila 1’lik bir tasarruf ile sonuçlandığı bulunmuş.
Ayrıca yaz saati uygulamasının, sıcak aylardaki gündüz vakitlerinde daha fazla boş zaman sağladığı da düşünülüyor. Fakat böyle bir şey varsa bile, insanların bu durumdan faydalandığı görülmüyor.
AASM’ye göre kesin bir sonuca ulaşamayan bu faydalar, yaz saati uygulaması yüzünden kaybedilen yaşamlara değmiyor. Hatta aksine; düzenli bir zaman tarifesi uygulanırsa hem fiziksel, hem de zihinsel yönden önemli faydalar elde edilebilir.
Michelle Starr/ScienceAlert. Ç: O.
