Çağdaş rahatlıklar bizi öldürüyor olabilir.
İç mekan ısıtması ve elektrikli aydınlatma gibi eve ait çağdaş kolaylıklar, soğuk kış günlerine ve karanlık gecelere katlanmayı çok daha kolay yaptı, fakat yakın çevremizdeki bu yapay hilelerden sağladığımız rahatlığın bir bedeli olabilir.
Yeni bir çalışmanın söylediğine göre, yapay ışıklandırma ve hava idaresine aşırı miktarda dayanmamız yüzünden, mevsimsel ritim kalıpları bozuluyor ve bu durum, doğal hayat süreçleri ile bağlantının kopmasına neden olup, insan sağlığı üzerinde olumsuz bir etki oluşturuyor.
The Telegraph gazetesinin haberine göre İskoçya Aberdeen Üniversitesi’nde bir davranışsal sinirbilimci olan Tyler Stevenson şöyle söylüyor: “Burada eve götürmeniz gereken asıl mesaj, mevsimsel ritimlerin yaygın olduğudur. Bize gece uyumamızı söyleyen günlük ritimler gibi, benzer bir şey de mevsimsel olarak meydana gelir.
“Fakat bu mevsimsel işaretler zamanla azalıyor. Türümüz, yirminci yüzyıl boyunca yaşam alanlarımız üzerinde kesin ışık ve iklim kontrolüne izin veren teknolojiler geliştirdi ve gelişmiş toplumlardaki insanlar artık hayatlarının büyük bölümünü ‘yaz benzeri’ ortamları taklit eden koşullarda geçiriyorlar.”
Üstelik bu durum sadece insanlar için de sorun oluşturmuyor. Araştırmacılar, küresel ısınmadan kaynaklanan çevresel değişimlerin, doğal dünya üzerinde mevsimsel karışıklıklara sebep olmasından dolayı dünya çapında bitki ve hayvanların da etkilendiğini söylüyorlar.
Fakat doğal biyolojik ritimler üzerinde meydana gelen karışıklıklar, hiçbir yerde insan toplumunda olduğundan daha belirgin değil, çünkü yaşam şartlarımızı kendimize uydurmak amacıyla, onları etkili bir şekilde yeniden tasarlama gücüne ve isteğine sahibiz.
Araştırmacılar şöyle yazıyor: “İklim değişikliği, sayısız canlının uyum sağlamış olduğu yıllık ritimleri değiştiriyor ve sağlık, ekosistemler ve gıda güvenliği ile ilişkili endüstriler, muhtemel sonuçlar barındırıyor. Rahatsız edici şekilde, sonsuz yaz mevsiminin yapay koşulları altındaki insan yaşam şekilleri, insanları hastalık ve ölüm artışına karşı savunmasız yaparak doğal mevsimlerden kopmanın en şiddetli örneğini sunuyor.”
İnsan sağlığı üzerindeki mevsimsel etkiler çok çeşitli durumda. Araştırmacılar, yılın zamanının, bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıkların etkisine karşı insanların bağışıklık seviyelerinden, intihar ve cinayet oranlarına kadar herşeyi etkileyebileceğini söylüyorlar (ve savaş senaryolarındaki mücadelelerin zamanlaması üzerinde bile bir etkiye sahip).
İnsanların fizyoloji ve sağlık açısından karşılaştığı etkilerin bazılarının, yılın doğduğunuz zamanıyla ilişkili olduğu bazı şeyleri zaten biliyoruz, fakat bu araştırma alanı, nispeten yeni durumda.Bununla beraber araştırmacıların söylediğine göre, mevsimler ile biyolojik sağlık arasındaki geniş kapsamlı bağlantıları daha iyi anlamaya çalışmak amacıyla daha fazla çalışmanın yapılması gerekiyor.
Stevenson bir basın bülteninde şöyle söylüyor: “Çalışmamızın ortak doğasının vurguladığı üzere, insanlar mevsimsel iklimlere sadece basit bir şekilde edilgen tepki veren canlılar değiller ve şu an yüz yüze olduğumuz sorunlar, insanlar ve diğer hayvanların mevsimsel zamanı genetik bir seviyede nasıl sürdürdüklerini belirlemekte yatıyor.”
Bulgular Proceedings of the Royal Society B bilim bülteninde yayınlandı.
ScienceAlert
