Kuyruk sallayan tüy yumağınız insan yılında kaç yaşında? Herkesçe malum “pati kuralı”na göre, bir köpek yılı 7 yıla eşit. Dün Cell Systems bülteninde yayımlanan bir çalışmaya göre ise bilim insanları, bu yöntemin hatalı olduğunu söylüyor. Köpekler, bizim düşündüğümüzden çok daha yaşlılar ve bilim insanları, canlılar büyüdükçe DNA’da meydana gelen kimyasal değişimlere göre bir köpeğin yaşını hesaplamada daha isabetli bir formül geliştirmişler.
Köpekler, sahipleriyle aynı ortamı paylaşır ve insanlar ile neredeyse aynı olan standart sağlık hizmeti görürler. Bu durum, bilim insanlarının türler arasındaki yaşlanmayı anlaması açısından benzersiz bir fırsat sunuyor. Köpekler de insanlar gibi; tüylerinin ağarmasına ve yaşa bağlı hastalıklara zaman geçtikçe daha yatkın olmalarına yol açan benzer gelişim yollarından geçiyorlar. Fakat köpeklerin moleküler seviyede yaşlanma biçimleri daha karmaşık; ilk önce hızlı bir şekilde yaşlanıyor ve daha sonra yavaşlıyorlar.
Çalışmanın kıdemli yazarı olan ve San Diego’daki California Üniversitesi’nde çalışan Trey Ideker şöyle söylüyor: “1 yaşındaki köpeğin fizyolojik olarak nasıl yaşlandığını anlatmak istersek; 9 aylık bir köpeğin yavru doğurabileceğini söylemek yeterli olur. Buradan hesapladığınızda, yediyle çarpmamanız gerekiyor. Şaşırtıcı olan ise, bir yaşındaki köpeğin tam anlamıyla ne kadar yaşlı olduğu: 30 yaşındaki bir insan gibi…”
Kim olduğumuzu kodlayan insan ve köpek DNA’sı, hayat boyunca fazla değişime uğramıyor. Fakat melitasyon izleri olarak bilinen DNA’daki kimyasal izler değişiyor. Ideker bu izleri, genomdaki kırışıklıklar gibi düşünüyor. Yeni formül ise şöyle: İnsan yaşı = 16 ln(köpeğin yaşı) + 31. (Buradaki ln, logaritma anlamına geliyor. Formülü Google’a yazarak da sonucu görebilirsiniz).
Cell Press/ScienceDaily. Ç: O.
