Yunanistan’da evden işe, işten eve toplu taşıma araçları kullanarak gidenler artık yeni bir ulaşım aracına sahipler: normal trafik içerisinde çalışan sürücüsüz otobüsler. Aslında bu otobüsler Yunanistan’ın Trikala şehrinde yazın başından bu yana yolcular olmadan test edilen projenin bir parçası. Ancak bu pazar gününden itibaren yolcular, otobüsleri kullanabilecekler; hem de ücretsiz olarak. Sürücüsüz otobüslerin, sürücülü olan geleneksel otobüslerden daha güvenli ve verimli olduğu söyleniyor.
Popular Science’a açıklama yapan Angelos Amditis “Bu proje, tamamen sürücüsüz bir aracın trafiğe açık alanda kullanılacağı ilk proje” diyor. Amditis, projenin teknik tarafını üstlenen ve yürüten Yunanistan’ın İletişim ve Bilgisayar Sistemleri Enstitüsü’nde yer alan bir araştırma direktörü. Yunanistan’da otonom araçlar daha önceden ya ayrı yollarda ya gösteri amaçlı ya da herhangi ani bir duruma önlem olarak içinde profesyonel bir sürücü eşliğinde kullanılmıştı. Trikala’nın altı adet, sürücüsüz otobüsü için ise yardımcı herhangi bir insan bulunmamakta. Otobüsler trafiğin içinde yayaların, bisikletlilerin ve diğer araçların arasında tamamen otomatik olarak sürüşlerini gerçekleştirecekler.
Bu projenin gerçekleşebilmesi adına yasalarda da çeşitli düzenlemeler yapıldı. Ancak buna rağmen otobüslerin kullanımı üzerinde çeşitli kısıtlamalar bulunmakta. Örnek vermek gerekirse, otobüslerin hızı saatte 20 km ile sınırlandırılmış durumda. Başka sürücüler otobüslerin şeritlerine girebilecek olsalar da otobüslerin şerit değiştirmeleri yasaklanmış durumda. Ayrıca yolda herhangi bir engelle karşılaşırsa, otobüs engelin önünden gitmesini beklemek zorunda. Amditis durumu şöyle açıklıyor: “Bu konu hakkında son derece katı olmak zorundayız. Çünkü herhangi bir insan kazaya karışırsa bunun adı kaza oluyor. Ancak herhangi bir otonom araç bir kazaya karışırsa işler tamamen politik bir hâle bürünüyor.”
Bu program Avrupa Birliği’nin finansmanını yaptığı CityMobil2 isimli, orta büyüklükteki şehirlerde toplu taşımayı geliştirme amacı güden projenin bir parçası. Manhattan ve Paris gibi kalabalık şehirlerde ise bu tarz otobüslerin direksiyonun arkasında bir insan olmadan kullanılması belki daha da mantıklı bir hareket olur. Amditis şunları ifade ediyor: “Akıllı araçlar çevrelerindeki diğer araçlara güvenebildikleri takdirde en iyi sonuçları vermekte.”
Ancak çoğu şehrin karma trafik yapısına sahip bir şekilde devam edeceğini de görüşlerine ekliyor. Yakın gelecekte tamamen otonom sürüşe sahip araçların, Tesla gibi yarı otonom araçlar ve otonom olmayan yayalar, bisikletler ve diğer araçlarla aynı trafikte yer alacağını söyleyebiliriz. Trikala’da gerçekleştirilen bu programın, otonom araçların trafiği algılama konusunda ve trafiğe nasıl adapte olduklarına dair önemli bilgiler sağlayacağına şüphe yok.
Otobüsler 2016 Mart’a kadar Trikala’da işletilecekler. Bu tarihten sonra ise değerlendirme aşaması başlayacak. Araştırmacılar, otobüslerin trafiğe nasıl uyum sağladıklarını detaylı bir şekilde inceleyecekler. Şu anki otobüsler Robosoft tarafından sadece test amacıyla üretilmekte. Trikala programdan memnun kalırsa, kendi otobüslerini almak zorunda kalacak. Amditis, diğer şehirlerin de bu araştırmayı benimsemesini ve bir bakıma sömürmesini istiyor. “Bu yeni bir otobüs tanıtımı değil, aynı zamanda büyün sistemin değişmeye başladığının bir kanıtı” diyerek sözlerini noktalıyor Amditis.