Portsmouth Üniversitesi’nin önderliğinde yürütülen yeni bir çalışmada, beyinde yaşa bağlı gerçekleşen bozulmanın en önemli etmenlerinden birinin, miyelin adı verilen bir içeriğin kaybolması olduğu belirlenmiş.
Miyelin, beyinde bulunan elektriksel bağların (aksonlar) etrafındaki koruyucu ve yalıtıcı bir kaplama vazifesi görüyor. Miyelin, insan beyninin süperbilgisayar gücünün ardında yatan sinir hücreleri arasındaki süper hızlı iletişim için gerekli bir madde.
Miyelinin kaybolması, algı gerilemesiyle sonuçlanıyor ve multipl skleroz ile Alzheimer hastalığı gibi bazı nörodejeneratif hastalıklarda merkezi bir rol oynuyor. Araştırmacıların bu yeni çalışmasında, miyelinin onarımına yön veren hücrelerin biz yaşlandıkça daha düşük verim sergilediği bulunmuş ve en çok yaşlanmayla etkilenen kilit bir genin, hücrelerin kaybolan miyelini telafi etme kabiliyetini azalttığı tespit edilmiş.
Bu hafta Ageing Cell bülteninde yayımlanan çalışma, Portsmouth Üniversitesi’nde çalışan Profesör Arthur Butt ile Dusseldorf Üniversitesi’nde çalışan Dr. Kasım Azim’in yanısıra İtalya’daki Profesör Maria Pia Abbracchio ile Dr. Andrea Rivera’nın araştırma gruplarıyla yürütülen uluslararası işbirliğinin parçası niteliğinde.
Profesör Butt şöyle söylüyor: “Beyindeki gri maddeyi herkes tanır fakat beyaz maddeyi çok az insan bilir. Beyaz madde, beyinlerimizdeki bütün farklı bölgeleri birbirine bağlayan yalıtılmış elektriksel bağlardan meydana geliyor.
“Yaş alan beynin önemli bir özelliği de, beyaz madde ile miyelinin ilerleyen bir şekilde kaybolması. Fakat bu süreçlerin ardındaki sebepler çoğunlukla bilinmiyor. Miyelin üreten beyin hücrelerinin (oligodendrositler), oligodendrosit öncülleri adı verilen kök hücreler ile ömür boyu değiştirilmesi gerekiyor. Eğer bu işlem başarısız olursa, o zaman miyelin ve beyaz madde kaybı gerçekleşiyor. Bu durum, beynin işlevinde yıkıcı etkilerin ortaya çıkması ve bilişsel gerilemeyle sonuçlanıyor. Çalışmamızın heyecan verici bulgularından biri de, bu sürecin yaşlanan beyinde yavaşlama sebeplerinden birini ortaya çıkarmış olmamız.”
Portsmouth Üniversitesi. Ç: O.
