Batı’daki orman yangınlarından yükselen duman bulutları, geçtiğimiz yıllarda büyüme eğilimi gösterdi. Havaya kalkan duman ve aerosoller, daha uzaklara yayılıp hava kalitesini daha geniş bir alanda etkiledi. Muhtemel sebep iklim değişikliği olarak görülürken, ABD’nin batısında azalan yağış ve artan kuraklıklar orman yangını faaliyetinin daha da şiddetlenmesine yol açtı.
Utah Üniversitesi Atmosfer Bilimleri Bölümünde çalışan doktora sonrası araştırmacı Kai Wilmot, “Bu gidişatların gelecekte de devam ederse” diyor, “Batı ABD’deki orman yangını faaliyeti hava kalitesini giderek daha sık şekilde düşürebilir ve bu durum yerel ölçekten çıkıp kıtasal ölçeklere varabilir.”
Çalışma Scientific Reports bülteninde yayımlandı.
Wilmot, duman yüksekliklerinin atmosferik koşullar, yangın boyutu ve yangından çıkan ısı arasındaki karmaşık etkileşimden kaynaklandığını söylüyor.
“Atmosferik kuraklık, azalan kar örtüsü, yükselen sıcaklıklar doğrultusunda gidişat sergileyen iklim kaynaklı eğilimler düşünüldüğünde, Batı ABD boyunca daha büyük ve daha şiddetli orman yangınları görüyoruz” diyor. “Ayrıca bu durum, daha geniş yanık alanlara ve daha şiddetli yangınlara da yol açıyor.”
Dumanların kütlesini tahmin etmek ve orman yangınlarının atmosfere gönderdiği aerosol miktarındaki eğilimlere yaklaşmak üzere bir yangın dumanı canlandırma modeli de kullanan araştırmacılar, bunların da artış gösterdiğini keşfetmişler.
Yazar: Paul Gabrielsen/Utah Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
