Kışın gelme ihtimalini soruyorsanız, yüzde yüz.
Siz de mi Taht Oyunları (Game of Thrones) serisinin sıradaki kitabını heyecanla bekliyorsunuz? O zaman şansınız var çünkü Yeni Zelandalı bir istatistikçi, yazdığı matematik makalesinde, Ateş ve Buzun Şarkısı serisinin son iki (ya da üç) romanında neler olacağını tahmin edecek bir model geliştirdi.
George R.R. Martin’in son derece popüler serisi, farklı karakterlerin bakış açısıyla anlatılan bölümlere ayrılmış. Christchurch’teki Canterbury Üniversitesi’nde istatikçi olan Richard Vale, Bayesçi Tahmin (Bayesian Prediction) yöntemini kullanarak her bir karakterin önümüzdeki iki kitapta kaç bölümünün olacağını ve ölme olasılıklarını tahmin etti.
Bayesçi tahmin, geçmişin bilgisini kullanarak geleceği tahmin ediyor. Örneğin bir çocuk kral romanlarda giderek daha fazla bölümde geçiyorsa, ilerki kitaplarda daha fazla rol almasını bekleyebilirsiniz. İlk üç kitapta birçok bölümde sözü geçen dev şövalyenin dördüncü ve beşinci kitaplarda adı az anılır olduysa, gelecekte de çok fazla öne çıkmayabilir. Elbette bir karakter öldüyse (ya da ilerki romanlarda ölebilirse) geri dönme olasılığı gayet düşük. Bu matematiksel tahmin yöntemi, robot süpürgelerin salonunuzda dolaşmasını ve bilişsel bilimlerde insan tercihlerinin anlaşılmasını sağlıyor.
Vale, bir karaktere önümüzdeki kitaplarda en azından bir bölüm ayrılmasının, o karakterin hâlâ hayatta olduğu (şimdilik) anlamına gelebileceğini söylüyor. Elbette bu model, yazar Martin’in acımasızlığını hesaba katmıyor. Örneğin Eddard Stark’a ilk kitapta birçok bölüm ayrılmıştı ama sonunun ne olduğunu okurlar da, izleyiciler de biliyor.
Modelin başka kusurları da var. En önemlisi, geçmiş kitapların konusunu değil sadece bölüm başlıklarını hesaba katıyor. Ayrıca bölüm sayılarının biraz sıfır toplamlı oyunlara benzediği de düşünülmemiş. Yani bir karakter sık görünürse, diğerlerine yer kalmayabilir. Dahası, yeni karakterlerin katılabileceği de göz ardı edilmiş.
Yine de gelecekte Jon Snow ve Daenerys’e daha çok, Sir Davos’a daha az yer ayrılmasını bekleyebiliriz. (Davos iyi biri ama kabul edelim ki aşırı sadakati can sıkıcı).
Tahminler:
Her karaktere “Winds of Winter”da kaç bölüm ayrılacak? Grafikte, her rakamın üstündeki çubuğun yüksekliği, bir karaktere o kadar bölüm ayrılması olasılığını temsil ediyor. Eğer çubuk “0,5”e gelirse bu, %50 şans demek. Eğer “1”e ulaşılırsa o kadar bölüm ayrılacağı kesin demek.