Artık siz de kendinize yapay karaciğer alabileceksiniz. Hep bunun hayalini kurmamış mıydınız zaten?
Popular Science geçen yıl 3B biyo baskı şirketi Organovo’yu ziyaret ederek o sırada geliştirilmekte olan karaciğerleri görmüştü. Her biri birkaç milimetre boyutlu ve kabaca altıgen şekilli olan ciğerler, bu aydan itibaren ilaç firmalarına satılacak.
Amaç, deneysel ilaçların insan karaciğerine zarar verip vermediğini görmek. Organovo edindiği bilgiyi, doktorların artık iş görmeyen organlara yapıştırabileceği, organa özgü dokular geliştirmek için kullanıyor. “Bir organın %10’u kadar işleve sahip olacak büyüklükte bir şey yaparsanız, hastanın sağlığına büyük faydası olur,” diyor CEO Keith Murphy. Organovo, organ yamaları için hayvan testlerinin başlangıcında.
2013’te yazdığımız gibi, Organovo’nun bilimkurgudan çıkma hedefi, bir gün eksiksiz olarak organ basmak ve bunların organ nakillerinde kullanılması. Şirketin teknoloji müdürü Sharon Presnell geçtiğimiz yıl dergimize “Yaşadığım süre içinde buna tanık olacağıma inanıyorum,” demişti.
Peki, neden karaciğer? Karaciğer testleri yeni ilaç testlerinin vazgeçilmez bir parçası. Vücudun doğal detoks sorumlusu olan karaciğer, aldığımız tüm ilaçların er ya da geç ulaştığı yer. Normalde laboratuvarlar ve şirketler, karaciğer güvenlik testlerini ya laboratuvar fareleri üzerinde yapıyor ya da Petri kabında geliştirilmiş tekli karaciğer hücresi katmanı olan “hepatosit” üzerinde.
Hücreler tıpkı insan karaciğerinde olduğu gibi petek dokusu oluşturacak biçimde, altıgen basılıyor. Bu altıgenler en azından 42 gün sağ kalıp belli karaciğer proteinlerini üretebiliyor. Eski yöntemdeki hepatositler ise kapta en fazla 48 saat yaşıyor.
