Su. Yokluğuyla savaşlar başlatan, toplumları yok eden ve maalesef gitgide daha da az bulunan en değerli yaşam kaynağımız.
Peki ya suyu havadan çekip alabilseydik?
Zero Mass Water’ın kurucusu Cody Friesen, tam da bunu yapmanın peşinde.
“Temiz içme suyu temel insan haklarından birisi. İçgüdüsel olarak nefes aldığımızda kolaylıkla havaya erişebiliyoruz ama gezegende neredeyse hiç kimse içeceği suyun sahibi değil.” Diyen Friesen, soluduğumuz havadan nemi çekip, onu içme suyuna dönüştüren bir güneş paneli, Source adlı cihazı geliştirdi.
Freisen, “Tüm klimalar zaten havadan nemi çekip suya dönüştürürken bunda şaşılacak bir şey yok. Bizim hedefimiz elektrik yerine içme suyu üretebilen bir güneş paneli geliştirmek.” diye açıklıyor.
Peki, bu panel nasıl çalışıyor? Tuzların arasına pirinç taneleri serpilmiş bir tuzluk hayal edin. Pirinç taneleri nemi absorblayarak tuzun kuru kalmasını sağlar. Zero Mass Water, aynı pirinç taneleri gibi davranarak suyu absorblayabilen bir malzeme geliştirdi.
Su, absorblandığı malzemeden çekip alınarak saflaştırıyor. Suyun tadının ve pH değerinin ayarlanması için kalsiyum ve magnezyum ekleniyor. Cihaz günde 5 litre temiz içme suyu üretebiliyor.
Source, tamamen güneş enerjisiyle çalıştığı için enerji şebekesinden uzakta ya da su kaynağı olmayan yerlerde çalışabiliyor. Güç kaynağı gerektirmeden enerji üretebilen güneş panelleri ya da telefon kablolarına gerek duymadan iletişime imkân veren cep telefonları gibi yenilikçi ve ileriye dönük bir teknoloji.
Paneller sürdürülebilirlik, kolay kurulum ve kullanım üzerine kurulu. Arada sırada gerekli mineraller doldurulduğu ve bakımları yapıldığı sürece cihaz kullanışlı.
Tornavida kullanabilen herkes, cihazın bakımlarını kolayca yapabiliyor ve değişim gerektiren tüm parçalar pek yakında online satışa çıkacak.
Arizona Eyalet Üniversitesi’nde Prof. Freisen, cihazı güneybatı Amerika’da yer alan kuru havaya sahip Arizona’da geliştirdi. Cihaz şimdiden Arizona ve Kaliforniya’da şişelenmiş su yerine bu teknolojiyi kullanmak isteyenlerin ilgisini çekmiş durumda.
Cihaz gelişmekte olan ülkelerde daha çok talep görecek. Dünya genelinde ortalama 10 kişiden 1’i güvenli içme suyuna erişemiyor. İklim değişikliği, dünyanın hassas bölgelerindeki kuraklığı tetikledikçe bu problem giderek artacak. Uzak bölgelerdeki fakir aileler için havadan su üretebilen bir cihaz çok kullanışlı olabilir.
Zero Mass Water; ABD, Meksika, Ürdün ve Ekvator’da paneller kuruyor. Freise, Ekvator’da panelleri kullanan bir aileyi ve panellerin ailenin küçük kızı üzerindeki etkisini, “Paneller o küçük kızın hayatını kökten değiştirdi. Temiz suya erişimi yokken, ansızın tertemiz içme suyuna kavuştu.” diye anımsıyor.
Çeviren: Gülşah Bayraktar
