FARELER ÜZERİNDE YAPILAN BİR ÇALIŞMA, BEYİN HASTALIĞININ BAĞIRSAKLAR İLE İLİŞKİLİ OLABİLECEĞİNİ ÖNE SÜRÜYOR
Bağırsakta bulunan belirli mikroplar, beyinde Parkinson hastalığına yol açan değişimlere neden oluyor olabilir.
Parkinson hastalığına sahip pek çok insan, teşhis konulmadan önce bir süreliğine sindirim belirtileri de (kabızlık gibi) yaşıyor. Fakat yakın zamana kadar, yıkıcı hastalık ve onun nasıl tedavi edileceği üzerinde yapılan çalışmalar, Parkinson’ın beyinde nasıl işlediğine odaklanmıştı.
Caltech’teki araştırmacılar, bu hafta Cell bilim bülteninde çıkan yeni bir çalışmada, bir kişinin bağırsağında bulunan mikropların türü ve sayısındaki değişimlerin, bu kişilerin Parkinson hastalığı geliştirmeye doğru ilerleyip ilermeyeceklerine karar vermeye yardımcı olduğunu buldular.
Bağırsak mikrobiyomu (bir kişinin içindeki bakterilerin toplamı) üzerinde yapılan önceki çalışmalarda, Parkinson hastalığına sahip olan insanların, bu duruma sahip olmayan insanlara göre önemli miktarda farklı bakteri topluluklarına sahip oldukları bulunmuştu. Fakat mikropların hastalıkta hangi rolü ve nasıl oynadığı hâlâ belirsizdi. Araştırmacılar bunu anlamak için, hem Parkinson’lu hastalardan hem de sağlıklı bireylerden bağırsak bakterileri aldılar ve bunları mikropsuz bir ortamda büyüyen farelere naklettiler. Bu fareler ayrıca, yıkıcı hastalığın plak oluşum özelliğine neden olan insan α-synuclein proteinini aşırı şekilde ifade etmeleri için önceden hazırlanmıştı.
Parkinson hastalarının mikroplarını alan fareler, sağlıklı insanların miktorplarını alan farelerden daha fazla motor kontrol kaybı (hastalığın yaygın bir belirtisi) göstermişti. Araştırmacılar, ilişkili bağırsak mikropları yoluyla farelerdeki Parkinson’un kötüleştiğini ilk defa gördüler. Biliminsanları, Parkinson ile bağlantılı olan hangi mikropların bu belirtiler ile ilişkili olduğundan (veya bu bağlantının nasıl işlediğinden) hâlâ tam olarak emin olamasa da, bu çalışma, bakterilerin bir pay sahibi olduğuna dair deliller sunuyor.
Yeni çalışmada yer almayan Stanford Tıp Okulu’nda mikrobiyoloji ve bağışıklık bilimi profesörü olan Justin Sonnenburg şöyle söylüyor: “Bu, mikrobiyom araştırmasında gerçekten göze çarpan bir çalışma.” Deneylerin, en azından bir fare örneğinde, mikropların Parkinson hastalığında nedensel bir rol oynayabildiğini açık şekilde gösterdiğini söylüyor.
Fakat Sonnenburg, bunun önemli bir fark olduğu uyarısında bulunuyor. Tüm fare çalışmalarında olduğu gibi, bu sonuçlar, insan sağlığına tercüme olmayabilir. Ayrıca, insan hastalar bu mikroplar tarafından benzer şekilde etkilense bile, aradaki bağlantının nasıl çalıştığına dair hâlâ hiçbir fikrimiz yok. Biliminsanlarının ortaya çıkarması gereken diğer önemli hastalık bileşenleri bulunuyor olabilir.
Araştırmacılar, gelecekte Parkinson hastalarının bağırsak mikrobiyomlarını çözümlemek ve hangi mikropların bununla ilişkili olabileceğini anlamak istiyorlar. Eğer bu mikroplar belirlenebilirse (ve eğer bu mikroplar, bu çalışmanın öne sürdüğü gibi hastalık için gerçekten gerekliyse), o zaman belki de hastalığı tedavi etmeye veya önlemeye yardımcı olabilecek probiyotikler veya besinsel değişimler bulunabilir.
