Banyo Perdeleri Neden İçe Doğru Kıvrılır?

0
Çizim: Jason Schneider

Popular Science bu gizeme 1938 yılında değinmişti: “Banyo perdelerinin sinir bozucu
yanı dalgalanıp küvetin içine doluşmaları.” O zaman bu rahatsız edici durumu hava akımlarının hareketine bağlamıştık. Duştan gelen sıcak su yükselme eğilimi gösteriyor, yükseldikçe de küvetin dışındaki soğuk hava onun yerini doldurmaya çalışarak perdeleri içeri itiyordu. Fakat bu teoride yanlış bir şeyler var. Soğuk suyla duş alsanız da perde içeri doğru kıvrılabilir. Peki, o zaman gözden kaçırdığımız şey neydi?

Belki de duş başlığından akan su, beraberinde bir hava akışını da getiriyor ve akan suyu çevreleyen bir alçak basınç alanı oluşturuyor. Bu da dışarıdaki havanın duşa hücum etmesine yol açıyor. Amherst – Massachusetts Üniversitesi Makine Mühendisliği bölümünde çalışan öğretim üyesi David Schmidt, soğuk duş teorisini sınamaya karar vermiş ve 2001’de duş başlığından perde kornişine, küvete kadar her şeyin yer aldığı sanal bir banyo modeli oluşturmuş. Bunun sonucunda duştan akan suyun, civardaki havayı ‘yanlamasına bir rüzgâr hortumu’na dönüştürdüğü ortaya çıkmış. Bu mini kasırgaların tam ortasında bir alçak basınç alanı var. Eğer duş yeterince basınçlı ve perde yeteri kadar hafifse, dışarıdaki hava perdeyi bu burgaca doğru itiyor.

Bulgular, 2007’ye kadar duş perdesi fiziğinde son noktayı temsil ediyordu. Fakat fizik ders kitabı yazarı Peter Eastwell, bu tarihte bir motelde yaptığı sıra dışı duşu betimleyen bir makale yayımlamıştı. Perdenin yüksekliğini, suyun sıcaklığını ve perde ile duş başlığının mesafesini ayarlayan Eastwell, gerçekten de sıcak suyla duş alındığında ‘duş perdesi’ etkisinin daha belirgin olduğunu görmüş. Fark ettiği bir diğer şey de, su perdeye yaklaştıkça veya uzaklaştıkça etkinin kaybolduğu. Bu durum Schmidt’in bulgularıyla, yani akan suyun havayı peşi sıra çektiği görüşüyle örtüşüyor.

Bilgisayar modelini gerçek dünya koşullarında test etmek artık Schmidt’e kalmış. Fakat Schmidt, bu kadar önemsiz bir sorun üzerinde çalışacak zamanının olmadığını söylüyor: “Bu noktada perde etkisini araştırmaya son vermiş durumdayım. Karım benimle dalga geçiyor, mezar taşına ‘Duş meraklısı burada yatıyor’ yazacaklar diyor.”

 

Popular Science Türkiye arşivinden.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz