Basit bir hobi olarak başlayan böcek toplamak şimdilerde küresel ısınma ve iklim değişiklikleri hakkında bizlere ip uçları veriyor. Danimarka Doğa Tarihi Müzesi’nden bir grup entomolog 18 yıl boyunca topladıkları böcekleri incelemeye koyuldu. Birçok türün dahil olduğu bu çalışma, iklim değişikliklerinin biyolojik çeşitliliği nasıl etkilediğini gözler önüne serdi.
Müzedeki entomologlardan Ole Karsholt ve Jan Pederson 1992 yılında böcek toplamaya başladı. Dört mevsim boyunca iki farklı yöntem kullanılarak toplanan böcekler müzede saklandı. Ellerinde o kadar bol veri vardı ki, onları değerlendirmek için ancak derinlemesiye incelemeler yapmaları gerekiyordu, öyle de yaptılar.
Sonuçlardan ilki, sıcaklıkların artması ile böceklerin aslında çok rahatça görülebilen tepkiler veriyor olmasıydı, özellikle de soğuğa adapte olmuş olan böceklerden gelen tepkiler daha kolay görülebilirdi. Araştırmanın başındaki isim olan Peter Søgaard Jørgensen bu sonucun teorik olarak beklenen bir şey olduğunu söylüyor ancak bu kadar fazla tür üzerinde görebileceklerini beklemediklerini ekliyor.
Bu tepkilerden bir tanesini Buğday Biti veriyor. Curculio nucum türü bit fındık ile besleniyor. Ancak iklim değişiklikleri nedeniyle fındıklar kuzeye yayılmaya başlayınca, bit besinini kaybetme riski yaşıyor. Bu riskten kurtulması için o da fındıkla birlikte kuzeye göç etmek zorunda kalıyor. Bilim insanları bu durumu kolaylıkla gözlemleyebiliyor ve yıllardır üzerinde çalışıyorlar. Bunun bir diğer anlamı, besinlerin taşınması, hayvan çeşitliliğinin de besinlerle birlikte taşınması demek oluyor.
Bilim insanları, kısıtlı alanlarda yaşamak zorunda olan türlerin (specialist species) iklim değişikliklerinden en fazla etkilendikleri konusunda hemfikir. Beslenmek bu canlıları evlerini terk etmeye sürükleyecek tek etmen dahi olabilir. “Böyle hassas türlere alışmak zorundayız” diyor araştırmanın önde gelen isimlerinden Philip Francis Thomsen.
Bu sadece bir örnek. Ekibin topladığı binlerce örnek, bu durumun hemen hemen her tür için aynı olduğunu gösteriyor. “Çeşitliliğin karanlık yüzünü Danimarka için ortaya koyduk. Bunu tüm Avrupa için de yapmalıyız ki insanlar durumun ciddiyetinin farkına varsın” diyor Thomsen.
Sonuçlar açık: İklim değişikliği biyolojik çeşitliliği etkiliyor! “Ulaştığımız sonuçlar büyük değişikliklerin sonucu değil, sadece iki derecelik bir sıcaklığın sebebi” diyor Jørgensen. Ve bizler, yavaş yavaş türlerini yok oluşuna sebep oluyoruz.
