Ekran başında geçirilen sürenin gençleri nasıl etkilediğinin araştırıldığı ve bu konuda şimdiye kadar yapılan en büyük çalışmalardan biri olan yeni araştırmaya göre; ekran karşısında daha fazla zaman geçiren okul çağındaki çocuklarda dikkat ve uyku bozukluklarının veya daha düşük notların görülmesi yalnızca çok az daha muhtemel. Bu çocukların depresyon ve anksiyete yaşama olasılığı ise daha yüksek değil.
Altı gün önce PLOS ONE bülteninde yayımlanan araştırma, sık sık iftira atılan bu cihazların muhtemel bir faydasını da ortaya çıkarıyor: Ekran başında daha uzun zaman geçiren çocukların daha fazla yakın arkadaşı oluyor.
Boulder – Colorado Üniversitesi Psikoloji ve Sinirbilim Bölümünde doktora öğrencisi olan baş yazar Katie Paulich, “Bulgular, ekranlar konusunda duyarlı olmamız gerektiğini fakat ekran başında geçirilen sürenin, gençlerimiz için zararlı olmayabileceğini akla getiriyor” diyor.
Bu araştırmada Paulich ve Davranışsal Genetik Enstitüsünde çalışan meslektaşları, Birleşik Devletler’de çocuk sağlığı ve beyin gelişimi üzerine yürütülen en büyük uzun vadeli araştırma olan (halen devam eden) Ergen Beyin ve Bilişsel Gelişimi çalışmasından alınan verileri değerlendirmiş.
Bilim insanları, 9 ve 10 yaşındaki 11.800 çocuktan oluşan kapsamlı bir ulusal örnek boyutundan alınan verileri analiz etmişler. Bu veriler arasında ekran başında geçirilen zamana yönelik anket soruları, davranış sorunları ve notlara ilişkin ebeveyn kaynaklı raporlar ile zihinsel sağlık değerlendirmeleri yer alıyor.
Erkek çocuklar, ekran başında kızlara göre her gün ortalama 45 dakika daha fazla zaman geçirmiş. Bu süre, hafta sonlarında günlük beş saate ve hafta içi dört saate yaklaşarak zirve yapmış.
Erkekler ve kızlar ekranları farklı şekilde kullanmış. Erkekler bilgisayar oyunlarıyla iki kat fazla zaman geçirirken, kızlar ise sosyal medya ile daha uzun süre etkileşime girmiş. (COVID-19 salgını öncesinde toplanan veriler, ev ödevi veya uzaktan öğrenimle alakalı geçirilen süreyi kapsamıyor.)
Daha önce yapılan daha ufak boyutlu çalışmalarda olduğu gibi araştırmacılar, ekran başında daha fazla zaman geçiren çocukların daha yetersiz uyumaya, daha zayıf notlar almaya ve daha fazla ‘dışsallaştırma’ davranışı (DEHB, Tutum Bozukluğu ve Zıtlaşma Bozukluğu gibi) sergilemeye yatkın olduğunu keşfetmişler.
Fakat çocukların yaşamını şekillendiren diğer etmenlerle karşılaştırıldığında, ekran başında geçirilen sürenin etkisi çok ufak olmuş.
Örneğin bir çocuğun sosyoekonomik durumu, bu gibi davranışsal sonuçlar üzerinde 2,5 kat daha büyük bir etki oluşturuyor. Değerlendirilen tüm etkiler arasında ekran başında geçirilen sürenin, ölçülen sonuçlarda çocuklar arasında görülen değişimin sadece %2 kadarından sorumlu olduğu görülmüş.
Yazar: Lisa Marshall/Boulder – Colorado Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
