Güneş Sistemi’mizdeki her gezegen, cüce gezegen ve uydunun farklı miktarda kütlesi var. Bu kütleler, farklı güçte kütleçekim (yer çekimi) meydana getiriyor. Hal böyle olunca, farklı gezegenlerde ağırlığımız da farklı oluyor çünkü bizi aşağıya çeken kuvvet artıyor veya azalıyor. Bu sayede, eğer bu gezegenlere gidip zıplayabilseydik farklı yüksekliklere ulaşırdık.
Dünya’da zıpladığımız zaman, ortalamada 0,6 metre yükseğe zıplayabiliyoruz çünkü gezegenimizin kütlelere uyguladığı çekim (yer çekimi) miktarı 9,81 m/s². Yani hava direnci göz önüne alınmazsa, serbest şekilde düşen bir nesnenin hızı her saniye 9,81 metre artıyor. Bu çekim kuvveti, gezegendeki kütle dağılımının sonucunda oluşan kütleçekim ile Dünya’nın dönüşünden kaynaklanan merkezkaç kuvvetinin birleşiminden meydana geliyor. Kütlelerin nasıl çekim kuvveti oluşturduğu ise henüz bilinmiyor.
Güneş Sistemi’ndeki en küçük ve Güneş’e en yakın gezegen olan Merkür’de bu miktar 1,2 metreye ulaşıyor çünkü gezegenin kütleçekim oranı 3,7 m/s². Güneş’e en yakın ikinci gezegen olan Venüs’ün kütleçekim oranı ise 8,87 m/s². Dolayısıyla Venüs’te, Dünya’dakine benzer şekilde 0,6 metre yükseğe zıplayabilirdik. Yer çekiminin 1,62 m/s² olduğu Ay’da 2,7 metre yükseğe zıplayabiliyoruz. 3.721 m/s²’lik yer çekimine sahip Mars’ta 1,2 metreye zıplanabiliyor. 16 metre ile en yükseğe zıplayabildiğimiz yer, kütleçekimin 0,27 m/s² olduğu cüce gezegen Ceres. Jüpiter’in uydusu Ganymede’de bu oran 3 metreye denk geliyor çünkü yer çekimi 1,428 m/s² kadar. Jüpiter’e gidebilseydik, gezegen çoğunlukla gazdan oluştuğu için zıplayacak bir yer bulamazdık. Fakat hayali bir platformun üzerinde zıplasaydık, 0,4 metre zıplayabilirdik. Satürn’ün uydusu Titan’ın 1,352 m/s²’lik yer çekimi, 3,3 metre zıplamamıza izin verirdi. Güneş’e en yakın yedinci gezegen olan Uranüs de Jüpiter’e benzeyen bir gaz devi olduğundan, uçan bir cismin üzerinde zıplasaydık 0,6 metre zıplardık. Güneş Sistemi’nde bilinen en uzak gezegen olan gaz devi Neptün, Dünya’nın 17 katı kadar kütleye sahip. Burada zıplasaydık, 0,4 metreye ulaşırdık. Gezegenden ziyade cüce gezegen sayılan Plüton’un yüzeyindeki yer çekimi 0,620 m/s². Dolayısıyla burada 7,6 metreye kadar zıplayabilirdik.
Yazar: Ozan Zaloğlu.
