XKCD bunu yine yapıyor.
İnsan kaynaklı iklim değişikliğine karşı en yaygın şekilde kullanılan iddialardan birisi, Dünya’nın 4.5 milyar yıllık ömrü boyunca şiddetli sıcaklık dalgalanmalarından geçmiş olduğu, bu yüzden şimdi bu konu hakkında heyecan yapmanın mantıklı olmadığıdır.
Fakat bir zamanlar Boston neredeyse 1.6 km’lik buz ile kaplanmış, ve Kuzey Kutbu Çemberi bir zamanlar çok sıcak olmuş, buz ve kutup ayıları yerine palmiye ağaçları ve timsahlar yerleşmiş olsa da, son yüzyıl boyunca olan şeyler eşi görülmemiş cinsten.
İkna olmadınız mı? O halde aşağıdan, XKCD‘den Randall Munroe tarafından yapılmış bilgi şemasını kontrol edin.
Dünya’nın zaman çizgisinin insanların egemen olduğu kısmında, işlerin tam olarak nasıl çılgın hale geldiğini, M.Ö 20.000’den 2016’ya kadarki küresel sıcaklıkları resimlemekten başka hiçbir şey daha belirgin hale getirmez.
Aşağıda görebileceğiniz gibi, M.Ö 20.000 yılında Dünya son buzul çağının zirvesindeydi ve 20nci yüzyılın sonlarında olduğundan 4.3 Celsius derece daha soğuktu.
Bu miktar kulağa fazla gibi gelmeyebilir, fakat devasa bir fark oluşturmuştu; buzullar, New York şehrine ulaşacak kadar güneye gelmişti ve eski insan atalarımız, hayatta kalmak için mücadele etmek zorunda kalmıştı.
Fakat Dünya’nın yörüngesinde M.Ö 18.500 civarında gerçekleşen hafif değişimler, bu kutup buzullarının bir kısmına nihayet daha fazla güneş ışığının erişeceği ve ısınma döneminin başlayacağı anlamına geliyordu.
Buz tabakaları, Kuzey ve Güney Kutupları boyunca ciddi şekilde erimeye ve insanlar, daha elverişli şartlarda yayılmaya ve çoğalmaya başlamışlardı.
M.Ö 9000 ile 8500 arasında (inekleri ilk defa evcilleştirdikten hemen önce), sıcaklıklar çağdaş seviyelere ulaştı ve artmaya devam etti.
Göstergeler, bundan sonraki binlerce yıl boyunca bu orta çizgi etrafında sallanmaya başladı ve 15nci ile 16ncı yüzyıl civarında büyük bir soğuma gördük.
20nci yüzyıl geldi ve sonra… GÜM. İşler ciddileşti.
Akılda tutulması gereken bir başka şey de, daha önce ne olduysa olsun, biz insanların inanılmaz hassas canlılar olmasıdır.
Küresel sıcaklıklar, 20nci yüzyıl sonlarının ortalamasından 4.3 derece daha soğuk olduğu zaman hayatta kalmak için çabalamıştık ve önümüzdeki on yıllarda Dünya’nın sadece 1 ya da 2 derece ısınmasına izin verirsek, tam olarak yine aynı şey için çabalayacağız; 2015 Paris İklim Görüşmesi, herkesin dikkatini buna çekmeye çalışmıştı.
Brad Plumer’ın Vox’ta belirttiği üzere:
“Biz günümüzde yaşayan insanlar ile en ilgili olan şey, iklimin son 12.000 yıldır önemli oranda sabit kalmış olması. Bu dönem, insan medeniyetinin tamamını kapsıyor; piramitlerden, Endüstri Devrimi’ne, Facebook’a ve ötesine.
Bu sabitlikten çok miktarda faydalandık. Bu sayede çiftlikler ve kıyı şehirleri kurduk ve iklimdeki aşırı vahşi dalgalanmalar hakkında endişelenmeden geliştik.”
Aşağıda XKCD’nin muhteşem bilgi şemasını kontrol edin ve birisinin, “Dünya’nın iklimi sürekli değişiyordu!” tartışmasını yaptığını duyduğunuzda bunu kullanın.
Neil deGrasse Tyson’ın bir zamanlar dediği gibi, “Bilimin iyi tarafı, ister inanın ister inanmayın, doğru olmasıdır.” Hoşumuza gitsin ya da gitmesin, Dünya eşi benzeri görülmemiş seviyelerde ısınıyor ve bunu bizden başka kimse düzeltmeyecek.
VOX
