Kutup ayılarını beyaz renkli olarak biliriz fakat durum gerçekte pek de öyle değil.
Bozayılardan gelen kutup ayıları, Kuzey Kutbu’nun soğuk ikliminde yaşamak için özel adaptasyonlar geçirmiş. Bu adaptasyonların en bilineni, buz ve karda gezindikleri sırada manzara ile bütünleşmelerini sağlayan parlak beyaz renkleri. Parlak beyaz karda gizlenmeye çalışan koyu renkli bir bozayıyı hayal edebilir misiniz?
Kutup ayıları her ne kadar genelde beyaz görünse de, aslında kürkleri hiç de beyaz değil. Üstelik derileri siyah! Kutup ayısının kürkü aslında saydam fakat yapısı sebebiyle beyaz bir renge bürünüyor.
Saçımız rengini pigment adı verilen maddelerden alıyor. Farklı miktarlarda oluşan farklı pigmentler, tıpkı farklı renkteki boyaları karıştırdığınız zaman olduğu gibi ışık çarptığı zaman çeşitli renkler meydana getiriyor. Fakat kutup ayısının kıllarının rengi, onların yapısından geliyor. Işık bu kıllara çarptığında, kılların yapısı sebebiyle farklı yönlere saçılıyor. Bu yüzden hiçbir pigment gerekmiyor.
Kutup ayılarının kılları, insan saçının aksine içi boş bir pipete benziyor. Bu tüpler mikroskop olmadan görülemeyecek kadar küçükse de, ışığın içeride saçılacağı kadar yeterli alan barındırıyor. Ayılar güneşte durduğu zaman üzerlerine gelen ışık sekiyor ve beyaz görünüyorlar.
Bazı bilim insanları, bu içi boş kılların daha fazla işlevi olabileceğini düşünmüş. Kılın bu yapısının, alttaki siyah cilt ile beraber ayıların gelen güneş ışığından diğer hayvanlara göre daha fazla ısı almasını sağladığını düşünmüşler. Bu çok hoş bir fikir çünkü insan hayvanların kutup koşullarında sıcak kalmayı nasıl başardığını merak ediyor. Fakat yapılan deneyler, kıl tüplerinden geçip ayıların cildine değen güneş ışığının çok az miktarda olduğunu ortaya çıkarmış. Kulağa mantıklı geliyor çünkü ayıların ısınmak isteyeceği dönem Kuzey Kutbu’nda kış mevsimi ve hava bu zamanda neredeyse tamamen karanlık. Ayıların kılları güneşli ve sıcak yaz mevsiminde mümkün olduğu kadar sıcaklık toplamak üzere tasarlansaydı da mantıksız olurdu.
Eğer biraz yeşilimsi görünen bir kutup ayısına rastlarsanız, sebebi yine bu içi boş kıllardır. Bazen ayıların bu boş kıllarının içinde alg adı verilen ufak bitkiler yetişir. Işığın genelde saçılıp beyaz renk meydana getireceği alan bu yeşil renkli şeyle dolar. Dolayısıyla ayılar, yeni kesilmiş çimenlerin üzerinde yuvarlanmış gibi görünürler. Bu durum sadece hava yumuşak ve ılık olduğu zamanlarda yaşanır. İklim değişimi, Kutup bölgesindeki sıcaklıkları yükseltiyor. Fakat yeşil ayılara, Kuzey Kutbu’nda olağanüstü sıcak geçen bir yaz mevsiminden çok daha sıcak havaların görülebildiği hayvanat bahçelerinde daha sık rastlanır. St. Louis Hayvanat Bahçesinde çalışan Julie Hartell DeNardo’ya göre hayvanat bahçesi çalışanları bu konuya bir çözüm bulmuş: İyi bir filtre sistemiyle beraber soğuk ve tuzlu su, alg büyümesini önleyebilir. Bu yüzden esaret altındaki ayılar bile genelde parlak beyaz giysilerini yıl boyunca koruyabilirler.
Yazar: Rachel Feltman/The Washington Post. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
