Perseverance uzay aracı Şubat ayında Mars’ın Jezero kraterine indiğinden beri araç ve onu kullanan Dünya’daki bilim insanları, eskiden antik bir göl barındıran bu kraterin zeminini keşfetmekle meşguldü. Mars 2020 uzay görevi kapsamında Mars’ta antik yaşamın işaretlerini arayan Perseverance, daha sonra Dünya’da analiz edilmek üzere alınacak bir numune sandığı hazırlıyor.
Mars 2020 projesinde yardımcı bilim insanı ve NASA’nın Jet İtiş Laboratuvarında araştırmacı olan Katie Stack Morgan, bugün Amerika Yerbilim Birliğinin Oregon Portland’daki yıllık toplantısında Mars 2020 görevinin ilk sonuçlarına ilişkin bir güncelleme sunacak.
Perseverance’ın taşıdığı yüksek teknoloji dahili cihazlar ile krater zeminindeki kayaları analiz eden araştırma takımı, şimdilik bunları volkanik kaya şeklinde yorumluyor. Kayaların, büyük olasılıkla volkanik bir lav akışıyla oluştuğu tahmin ediliyor.
Stack Morgan şöyle aktarıyor: “Bunun volkanik bir kaya olabileceği fikri, numune getirme açısından bakıldığında çok cazibeli çünkü volkanik kayalar, doğru yaş tahminleri elde etmek bakımından mükemmel şeyler. Jezero ise görünürde hem inanılmaz tortu birikintileri, hem de Mars’ın jeolojik zaman ölçeğini yapılandırmamıza yardımcı olabilecek volkanik birikintiler taşıyan birkaç antik kraterden biriydi.”
Bu göl sistemi ve Jezero kraterine akan nehirler, muhtemelen 3,8-3,6 milyar yıl önce faaliyet halindeydi. Fakat bu kayaların yaşının Dünya’daki laboratuvarlarda doğrudan belirlenmesi, Mars’ın önceden yaşanabilir bir gezegen olabileceğine yönelik zaman aralığına ilişkin ilk kesin tespitin yapılmasını sağlayacak.
Perseverance’ın aşındırma aracını (en üst yüzeyini kazıyarak kayayı ve dokularını ortaya çıkaran araç) kullanan araştırma takımı, krater zemininin iri taneli volkanik minerallerden oluşuyor gibi göründüğünü ve ayrıca kayalarda çeşitli tuzların yer aldığını keşfetmiş. Yapılan gözlemler ise suyun, krater zemininin kapsamlı şekilde bozulup değişmesine yol açtığını akla getiriyor. Bu durum, söz konusu kayaların uzun bir dönem boyunca suya maruz kaldığı anlamına geliyor.
Kaynak: Amerika Yerbilim Birliği. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
