Yapılan yeni bir çalışmada, Kuzey Kutbu’ndaki nehirlerden gelen ve artış gösteren ısının, Kuzey Buz Denizi’ndeki deniz buzlarını erittiği ve atmosferi ısıttığı gösteriliyor.
Bu hafta Science Advances bülteninde yayımlanan ve Japonya Deniz-Dünya Bilim ve Teknoloji Ajansı’nın önderliğinde yürütülen çalışmaya Birleşik Devletler, Birleşik Arap Emirlikleri, Finlandiya ve Kanada’dan da bazı bilim insanları katkıda bulunmuş.
Araştırmaya göre Kuzey Kutbu’ndaki büyük nehirler, Kuzey Buz Denizi’ne 1980’dekine kıyasla önemli ölçüde daha fazla katkı yapıyor. Nehir ısısı, Kuzey Buz Denizi’nin buz sahanlığı bölgesindeki deniz buzlarında 1980’den 2015’e kadar meydana gelen toplam kayıpların %10’una kadar sorumlu. Bu erime, 1 metre kalınlığında yaklaşık 193.000 kilometrekare buza eşdeğer.
Alaska Fairbanks Üniversitesi Uluslararası Kuzey Kutbu Araştırma Merkezi ve Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü’nde çalışan okyanus bilimci ve eş yazar Igor Polyakov, “Eğer Alaska 1 metre kalınlığında buzla kaplansaydı, %20’si gitmiş olurdu” diyor.
Nehirler en büyük etkiyi, baharın başlangıcında meydana getiriyor. Isınan sular, buzla kaplı Kuzey Buz Denizi’ne dökülüyor ve buzların altına yayılarak onları ayrıştırıyor. Bu deniz buzu eridiğindeyse, sıcak sular atmosferi ısıtmaya başlıyor.
Araştırmada nehirlerden çıkan ısı enerjisinin, buzları eriten veya okyanusu ısıtandan çok daha fazla miktarda atmosfere girdiği bulunmuş. Hava hareketli olduğundan, Kuzey Kutbu’nun nehir deltalarından çok daha uzak bölgeleri nehir ısısından etkilenebiliyor.
