Atomların parçalandığı ve güvenlik ile uzun vadeli atık üzerine endişelere yol açan nükler fizyona karşılık nükleer füzyon, enerji üretmek için atomların hep beraber erimesini gerektiriyor (bu işlem Güneş’te olana benziyor).
“Stellarator” (yıldızlaştırıcı, yıldız gibi yapıcı) adını verdikleri bir Alman projesi üzerinde çalışan biliminsanları, bir milyar euro harcadıktan ve dokuz yıllık inşa çalışmasından sonra, özetle bir kanal içinde süper-ısınmış helyum plazması ürettiklerini açıkladılar (deneysel süreçte bu önemli bir nokta).
Greifswald’daki Max Planck Plazma Fiziği Enstitüsü’nden Hans-Stephan Bosch, çok memnun olduklarını ve herşeyin plana göre gittiğini söyledi.
Nükleer füzyonun vadettiği herşey için, yakalanmasının zor ve ulaşılmasının yüksek miktarda masraflı olduğu kanıtlanmıştı.
Fikre göre atomlar 100 milyon decere Celsius’tan daha fazla sıcaklıklarda ısıtılıyor ve böylece çekirdekleri eriyor.
Füzyon, atomların plazma adı verilen iyonlaşmış sıcak bir gazda, süperiletken mıknatıslar ile yerlerinde yüzer halde tutuldukları ve böylece kanalın soğuk taraflarına dokunmadığı özel bir vakum odasında meydana gelecekti.
Wendelstein 7-X olarak adlandırılan bir makine kullanılan Alman deneyi, helyum atomlarını bir mikrodalga lazer kullanarak ısıtmanın ve plazmayı kısa bir süre için kanalın içinde zaptetmenin mümkün olup olmadığını görmeyi amaçlıyordu.
Enstitünün bir basın bülteninde söylediğine göre, 16 metre genişliğindeki makinedeki bir miligram helyum gazının 1.8 megawattlık lazer atışıyla ısıtılmasından meydana gelen ilk plazma, saniyenin onda biri kadar sürdü ve yaklaşık bir milyon Celsius dereceye ulaştı.
Füzyon reaktörü yarışı
Takım bir sonraki sefer plazmanın süresini uzatacak ve onu üretmenin en iyi yolunu keşfedecek. Gelecek yıl helyuma karşılık, çalışmanın asıl hedefi olan hidrojene geçmeyi umuyorlar.
Birkaç ülke, Uluslararası Termonükleer Deneysel Reaktörü (ITER) adı verilen çok uluslu bir girişim de dahil olmak üzere bir füzyon reaktörü üretmek için yarış halinde bulunuyor.
Merkezi güney Fransa’da bulunan ITER, tokamak olarak adlandırılan yüzük şeklindeki bir kapsama kanalı inşa ediyor.
Fakat teknik sorunlar ve maliyet konuları yüzünden, tasarının başlamasından neredeyse on yıl sonra bile ilk deneyini henüz gerçekleştiremedi.
Çok daha küçük olan diğer deneysel reaktörler de ABD’de geliştiriliyor, fakat sermaye bulmak büyük bir sorun haline geldi.
Wendelstein 7-X enerji üretmeyecek.
Bunun yerine, bir plazmayı 30 dakika boyunca sürdürmesi umuluyor ve bu sayede sahip olduğu teknolojinin sürekli olarak çalışabileceği varsayılıyor. Buna rağmen tokamak, yardımcı donanımlar olmadan sadece titreşimler halinde çalışabiliyor.
Eger saatlerce veya suresiz olarak calismasi halinde en azindan onu yapan ulkede enerji inanilmaz olcude bollasip ucuzlayacak..bizim gibi ulkelere ya koklatilmayacak ya da on misli pahaliya verilecek…
Almanya’nın neden 2024 yılına kadar tüm nükleer reaktörlerini neden kapatacaklarını anladınız mı? 1 yıl önce soğuk füzyon denemesi başarıya ulaşmıştı, bu da demektir ki yıllar boyunca bu deney üzerinde çalışmışlar ve tüm reaktörleri kapatma kararı almadan önce pratiğe dönüştürme çalışmalarının mümkün olduğunu ispatlamışlar, bravo!
Enerji ihtiyacimizi karsilamayacak olsa dahi wendels 7-x gibi makinelerin bollastigi zamanlarda kitlik sona ericek ve insanlik kendini gunesin patlamasindan koruyabilecektir